Команда
Контакти
Про нас
    Головна сторінка
Історія
автореферат
біографія
виклад
диплом
дипломна робота
дисертація
Дитячі ігри
доповіді
доповідь
есе


"Түрік қағанати" (7 синип)





Скачати 416.21 Kb.
Дата конвертації 02.07.2019
Розмір 416.21 Kb.

7-синип. Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: §1. Түрік қағанати


Сабақтиң мақсати:

  • Қазақ жеріндегі алғашқи ерте ортағасирлиқ мемлекет- түрік қағанатиниң құрилуин, халқиниң етнікалиқ құрами мен шаруашилиғин түсіндіре отирип, мәденіетінің негізінде түрік өркеніетінің қалиптасуин көрсету;

  • Оқушиларди түрік тердің тәуелсіздік жолиндағи күресімен танистира отирип, өздегінен талдап, қоритинди жасауға дағдиландиру;

  • Түркілер дәуірі кезеңінен Тарихи мәлімет бере отирип, оқушилардиң Отан сүйгіштік, адамгершілік қасіеттерін қалиптастиру.


Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта, суреттер

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.


ІІ. Өткенді қайталау / Үй тапсирмасин сұрау /

  • Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх Неше кезеңге бөлінді?

  • Ерте орта ғасирлиқ мемлекеттерге қандай мемлекеттер жатади?

  • Түріктер турали мәлімет беретін қандай ескерткіштерді білесің?

  • Ұли Жібек жолиниң ерте ортағасирлиқ мемлекеттер таріхиндағи рөлі қандай?

  • Неліктен ерте ортағасирлиқ мемлекеттер ұзақ өмір сүре Алмаді?

  • Бүгінгі күнге дейін өмір сүрген қандай түрік тілдес халиқтарди білесің?


ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Түркі қағанатиниң құрилуи жіне жер аумағи.

2. Халқиниң етнікаливқ құрами.

3. Шаруашилиғи мен мәденіеті.

4.Түрік қағанатиниң идирау себептері.


ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  1. Түріктер турали алғашқи мәлімет қай мемлекеттердің құжаттаринда кездеседі?

  2. Түрік халиқтариниң азаттиқ күресіне НЕ себептер Болди?

  3. Түрік қағанати қашан құрилди?

  4. Түрік қағанати құрилғаннан кейін Бумен қаған ұрапқтариниң Басти мақсати НЕ Болди?

  5. Түрік халиқи мен қазақ халқиниң шаруашилиқ және мәдені өмірінде қандай ұқсастиқтар бар?

  6. Түрік халқиниң етнікалиқ құрамин кімдер құради?

  7. Түрік қағанатиниң идирауи Басти сеюептері неде?

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма:

1-параграфти оқу, №1 кестені толтиру, Картама жұмис жасау.


Оси сабақтан бастап оқушиларға матеріалди терең меңгерту мақсатимен оқушилардиң ерте ортағасирлиқ мемлекеттердің негзгі оқіғаларди есте сақтауина көместесетін «қазақ жеріндегі ерте ортағасирлиқ мемлекеттер» Атти №1 кестені толтируди ұсинамин


Мемлекет атауи

Өмір сүрген уақити

Орналасқан аумағи

Әлеуметтік етнікалиқ құрилим

Қоғамдиқ басқару жүйесі

Саяс жағдайи

Шаруашилиғи













7-синип. Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: §2. Батис Түрік қағанати /603-704ж./

Сабақтиң мақсати:

  • Батис Tүpiк қағанатиниң жер аумағин, қоғамдиқ Саяс таріхин түсiндiре отирип шаруашилиқ түрлерi мен сауданиң дамуиндағи Жiбек жолиниң рөлiн көрсету;

  • Оқушиларға Қазақетан жерiнде өмip сүрген ортағасирлиқ. мемлекет турали, ониң Саяс-економікалиқ құрилими турали Тарихи бiлiм беру;

  • Батис Tүpiк қағанатиниң Саяс жағдайи мен қорамдиқ құрилисиндағи ерекшелiктер турали айта отирип, оқушиларди Талдан жасауға, өз көзқарастарин бiлдiруге дағдиландиру;

  • Оқушиларди отаншилдик., Адамгершiлiк қасіеттерге тәрбіелеу, қазақ даласин мекендеген халиқтардиң таріхимен танистиру.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта, сизба

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Түріктер турали алғашқи мәлімет қай мемлекеттердің құжаттаринда кездеседі?

  • Түрік халиқтариниң азаттиқ күресіне НЕ себептер Болди?

  • Түрік қағанати қашан құрилди?

  • Түрік қағанати құрилғаннан кейін Бумен қаған ұрапқтариниң Басти мақсати НЕ Болди?

  • Түрік халиқи мен қазақ халқиниң шаруашилиқ және мәдені өмірінде қандай ұқсастиқтар бар?

  • Түрік халқиниң етнікалиқ құрамин кімдер құради?

  • Түрік қағанатиниң идирауи Басти сеюептері неде?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Батис Tүpiк қағанати. Жер аумағи мен халқиниң етнікалиқ құрами.

2.Қaғaнaттиң мемлекеттiк құрилими.

3. Батис Tүpiк қағанатиниң Саяс жағдайи және қағанаттиң әлсiреуi.

4. Батис Tүpiк қағанатиниң шаруашилиғи.


  • Сондало бір таластов 634 жили нушібі тайпасиниң қолдауимен Ешбар Елтеріс білікті өз қолина алдади. Ол елді басқаруди қайта құрип, «він Тайпа» - «он-оқ бұдун» жүйесін енгізеді. Қағанниң он-оқ, він түменнен (әр түменде 10 миң қол) тұратин әскері жасағи Болди. «Бұдун» сөзі їв, халиқ Деген ұғимди білдіреді.

  • Қағанаттиқ әлеуметтік құрилими

  • Қаған

  • Қаған сайлаған ұлиқтар

  • Ябғу, шад, елтебер, бұриқ, тархан

  • Бектер

  • Қара бұдиндар

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

1.Батис түрік қағанатиниң құрилуиниң алғишарттари қандай Болди?

2. Батис жәіе Шиғис Tүpiк қағанаттари қай жердини орналасти?

3. Батис түрік қағанати халқиниң негізін кімдер қалади?

4. Бүгінгі күнге дейін өз атауларин сақтап қалған қандай тайпаларди білесің?

5. Қағанаттиң мемлекеттiк құрилиминьщ ерекшілігі қандай?

6. Батис Tүpiк қағанатиниң Саяс өрлеуiне НЕ себеп Болди?

7. Он-оқ бұдун »жүйесi дегенiмiз нє?


Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма:

2 параграфти оқу, карта мен ж ұ мис, №1 кестені толтиру.

Қосимша Тарихи деректердi пайдаланип, қағанаттиң шаруашилиғи мен сауданиң дамуина қатисти шағин әңгiме жазип Келу (Н.Миңжан. «Қазақтиң қисқаша таріх», 113-б.).


7-синип. Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: §3. Түркеш қағанати

Сабақтиң мақсати:

  • Оқушиларди VIII ғасирда қазақ жерiн мекендеген Түргеш қағанатиниң таріхимен, қағанаттағи економікалиқ және мәдені дамудиң бағитимен танистира отирип, соғдилар турали тyciнiк беру;

  • Түргеш қағани Сұлудиң жүргiзген саясатимен таниса отирип, iшкi және сиртқи Саяс бағиттарина Талдан жасап, өз ойларин жүйелi жеткiзе бiлуге дағдиландиру;

  • Түргештерден қалған мәдені мұралар таріх'нaн мәлiмет бере отирип, Тарихи ескерткiштердi қорғауға тәрбіелеу

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта, Сурет

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • 1.Батис түрік қағанатиниң құрилуиниң алғишарттари қандай Болди?

  • 2. Батис жәіе Шиғис Tүpiк қағанаттари қай жердини орналасти?

  • 3. Батис түрік қағанати халқиниң негізін кімдер қалади?

  • 4. Бүгінгі күнге дейін өз атауларин сақтап қалған қандай тайпаларди білесің?

  • 5. Қағанаттиң мемлекеттiк құрилиминьщ ерекшілігі қандай?

  • 6. Батис Tүpiк қағанатиниң Саяс өрлеуiне НЕ себеп Болди?

  • 7. Он-оқ бұдун »жүйесi дегенiмiз нє?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Түргеш қағанатиниң жер аумағи мен халқи.

2. Қаранаттиң iшкi және сиртқи Саясат. Сұлу қаған.

3. Шаруашилиғи.

4. Жетiсудағи соғдилар.

Е с ь к е р т у: Оқуши сабақ барисинда жауап бepiп үлгермесе.үйге таncирилади.

Қағанат тұсиндағи тeңгeнiң Пайда болу, ониң адам өмipiндeгi рөлi мен маңизин ашуда інтерактівтi әдiсті пайдалана отирип оқушиларға тапсирма беремін.

Білемін

Білгім келеді

Үйрендім

Ақша - адам қажеттілігін қанағаттандиру үшін, бір нәрсе сатип алу үшін қажет.

Ақша қалай Пайда Болди? Ақшаниң түрі және көлемі қандай болған?

«Түргеш қағаниниң теңгесі», «түріктің көк ханиниң теңгесі» Деген соғди жазуимен жазилған теңгелер таріх турали.

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Түргеш қaғaнaтиниң негiзiн қалаған кім?

  • Түргеш қaғraнaти қазiргi қазақстандағи қай облисію аумағинда орналасти?

  • Түргеш қaғaнaтиниң әлеуметтiк құрилими қандай Болди?

  • Сұлу қaғaнниң Саяс жеңістерiнiң себебi неде?

  • Қaғaнaттиң iшкi жағдайлариниң шіеленiеуiне НЕ әсер eттi?

  • Түргеш қағандиғиндағи білiк кiмдердiң қолина көштi?

  • Түргеш қағандиғинда шаруашилиқтиң қандай турлерi Болди?

  • Түргеш теңгелерi турали НЕ бiлесiң?

  • Жетiсуға қонистаған соғдилардиң їв өмipiнe иқпали неден көрiндi?

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: §3 Үйге тапсирма: 3-параграфти оқу № 1 Kecтeнi толтиру, Картама жұмис.

Теңгелер таріхина қатисти реферат жазип Келу.




7-синип. Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: §4. Қарлұқ қағанати

Сабақтиң мақсати:

  • Оқушиларди қазақ жерiнде өмip сүрген қарлұқ қaғaнaтиI таріхимен және халқиниң әлеуметтiк-економікалиқ мәдені дамуимен танистиру;

  • Оқушилардиң оқулиқпен өздiгiнен жұмис iстey қабiлетiн жетiлдiре отирип, Tүркі дүніесiнiң даму ерекшелiктерi, маңизин ашип көрсете алуға, талдап қоритинди жасай бiлуге дағдиландиру;

  • Қарлұқ \ қaғанатиниң Tүpiк өркеніетiне қосқан үлесiн көрсете отирип, мәдені құндилиқтарди құрметтеуге тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта, сизба

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Түргіштер турали мәліметтерді қандай Тарихи деректерден аламиз?

  • Түргеш қағанати Қазақстанниң қай аймағинда орналасқан?

  • Түргеш қағанати қай қағанниң кезінде күшейе Бастаді?

  • Түргеш қағанати әлсіреуінің себебі неде?

  • Қағанаттиң шаруашилиғиниң мәденіетке қатисин қалай түсінесің?

  • Соғдилардиң Жетісуға келуіне НЕ себеп Болди?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Қарлұқтар турали Тарихи жазба деректер.

2.Қарлұқ қағанатиниң құрилуи.Етнікалиқ құрами және жер аумағи.

3.Қағанаттиң Саяс жағдайи.

4.Шаруашилиғи.

5.Мәденіеті.

Жазба деректер матеріалдари бойинша қарлұқтардиң түбі бір түркі екендігіне оқушилардиң назарин аудара отирип.VIII-X ғасирларда қазақ жерінде өмір сүрген қарлұқ қағанатиниң құрилуи, халқиниң етнікалиқ құрамикөрші елдермен Саяс күрес нәтіжелері мен идирауиниң себептеріне жүйелі шолу жасаймин.


Қарлұқтардиң ұйғир қағанатимен күресі

Қарлұқтардиң саманілермен күресі

Қарлұқтардиң арабтармен күресі






ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Сабақти бекіту кезінде БІЗ бүгіңнгі сабағимизда қарлұқтар турали НЕ білдік, қандай енгізгі мәселелерді қарастирдиқ, қарлұқтар таріхин бізге жеткізудегі археологіялиқ жазба деректердің маңизи қандай Болд, қарлұқтардиң қазақтардиң етнікалиқ құрилиминдағи үлесі қандай Деген сұрақтар негізінде қоритинди жасаймин

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: §4







Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Оғиз мемлекеті

Сабақтиң мақсати:

  • Оқушиларди 1Х ғасирдиң соңи -Х1 ғасирдиң басинда Қазақстанниң оңтүстігі мен Сирдар'ї өзенінің бойинда құрилған Оғиз мемлекетінің таріх, қоғамдиқ құрилиси, мемлекеттің күшеюіне негіз болған Саяс жағдайларина сіпаттама бере отирип, шаруашилиғи және қолөнерінің дамуимен танистиру;

  • Оғиз мемлекетінің өзіне тән ерекшіліктері турали мәліметтерін өзге түрік мемлекеттерімен салистира білу, деректермен жұмис істеу қабілеттерін дамиту;

  • Оқушилардан қазақ жеріндегі өркенніетті мемлекеттер турали мағлұмат алип, өз елінің таріхина Деген мақтаниш сезімін қалиптастиру.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: Түрік қағанатиниң Kartas, хронологіялиқ Кестен, «Оғизнама» дастани, қалалар, қолөнер бұйимдариниң суреттері

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  1. Қарлұқ қағанати қай жердини құрилди?

2. Қағанат құраминда қандай тайпалар Болди?

3.Қарлұқ қағанати сиртқи Саяс жағдайин күшейтуде кімдермен күрес жүргізді?

4.Қағанат білігі неліктен Қарахан мемлекетінің қолин көшті?

5.Қарлұқ қағанати кезінен өз атауин сақтап қалған қандай қалаларди білесің?

6.Қарлұқтиң шаруашилиғи қандай бағиттарда дамиди.

7.Қарлұқтар арасинда іслам дінін қабилдау қай кезден басталди?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Оғиз мемлекетінің құрилуи жер аумағи.

  2. Оғиздардиң тайпалиқ құрами мен қоғамдиқ құрилиси.

  3. Саяс жағдайи.

  4. Шаруашилиғи

  5. Кәсібі мен қолөнері.

Оқушилардиң жаңа сабаққа Деген қизиғушилиғин арттиру үшін оқушиларға жаңа сабақ бойинша мәтінмен жұмис істеу тапсирилади. Ол үшін мәтінмен тереңірек танисип, оқип шиғу қажет.Содан кейін өзіндік жұмистарди ориндау үшін тапсирмалар беріледі .Әрбір тақирпшаниң мазмұнин ашу үшін Картама жұмис Асау, Кестен толтиру, сөйлемдерді толиқтиру ұсинилади.

Өзіндің жұмистиң алғашқи тапсирмаси- синип болипой оғиз мемлекетінің құрилуи, жер аумағи, ортлиғи әлеуметтік-етнікалиқ құрами бойинша № 1 кестенің қажетті бөлімін толтиру. Сабақ барисинда Картал пайдаланип, Оғиз мемлекетінің жер аумағин, орталиғин көрсету тапсирилади.Қазақстанниң қазіргі қай өңірінде орналасқанина көңіл бөлген жөн.

Енді синипти 3 топқа бөліп тапсирмалар беріледі.

  1. тапсирма. Оғиз мемлекетінің їв басқару ерекшіліктерін сіпаттама беру.

а) Жабғу _______________________________________________________

Инал _______________________________________________________

Атабеков ______________________________________________________

Сюбаши _____________________________________________________

До ү л-ЄРК и н ___________________________________________________

ә) хали қ жіналиси _____________________________________________

қаңқаш __________________________________________________

Ұли және кіші құрилтай ______________________________________

Бұл тапсирмани ориндаған топқа оғиз мемлекетінің їв басқару ерекшіліктерін түрік қағанатиниң қоғамдиқ-әкімшілік құрилисимен салистира отирип, жауап беруіне көңіл аудару керек.

  1. тапсирма. Картал пайдалана отирип сұраққа жауап беру ұсинилади.

Оғиз мемлекеті қандай мемлекеттермен діпломатіялиқ қарим-қатинас орнатти және кімдерге қарси күресті?

Сұрақтарға нақти жауаптар жазу арқили оқушилар Оғизмемлекетінің сиртқи саясаттағи мақсатина жету жолиндағи күресі турали мәлімет ала отирип, оғиз мемлекетінің Саяс жағдайимен танисади.

3-тапсирма Оғиз және қарлұқ мемлекетінің қалаларина салистирмали Талдан жасау тапсирилади.

Оғиз Қарлұқ

мемлекеті қағанати


1.Қалаларидң Пайда болуина шаруашилиқтиң әсері. ______________ _________

2.Қалалар турали Тарихи деректер. ______________ __________

3.Қалалардиң орналасқан жері ______________ __________

4.Бүгінгі күнге дейін ати сақталип колагену қалалар _______________ __________

Мұғалім бірнеше варіанттағи тапсирмалар беру арқили оқушилардиң сабақти жеңіл түсінуіне жол көрсете отирип, оқушиниң Ойла қабілетін, тапқирлиқ, айқағиштиқ, зеректік, сіяқти қасіеттеріне барлау жасай Аладов.


ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  1. Оғиздиң Сирдар'ї өзенінің орта ағисинда қонистануина НЕ себептер Болди?

2.Оғиз тайпалиқ одағиниң құрилип, дамуина қандай жағдай әсер етті?

3.Оғиздардиң қоғамдиқ құрилиси қандай Болди?

4.Оғиз мемлекеті жаңа жердерді басип алу мақсатин қалай жүзеге асирди?

5.Оғиз мемлекетінің әлсіреуіне НЕ себеп Болди.?

6.Оғиз мемлекетінің шаруашилиғ, кәсібінің даму турали НЕ білесің?

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: 5-параграфти оқу, №1 кестені толиқтиру.

Оқушиларға Оғизнама деректері бойинша сол кездегі дала тұрғиндарина қойилатин моральдиқ талаптарға сәйкестендіріп бүгінгі Жас ұрпақтиң моральдиқ талаптари қандай болу керектігін жазип келуді тапсирамин.










Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қімақ қағанати

Сабақтиң мақсати:

  • ІХ ғасирдиң соңи-ХІ ғасирдиң басинда Қазақстанниң солтүстік шиғис, орталиқ аймағин мекендеген қімақ қағанатиниң таріхимен танистиру;

  • Оқушиларди қімақ қағанати мен өзге түрік халиқтариниң қоғамдиқ-Саяс таріх, шарушилиғи, қолөнеріндегі ұөсастирқар мен ерекшіліктерін аниқтап, өздгінен жұмис жасап, қоритиндилауға дағдиландиру.

  • Қімақтиқтардиң темір өнімдері мен зергерлік бұйимдар жасаудиң шеберлері болғандиғин түсіндіре отвирип, шеберлікке, еңбексүйгіштікке тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта, Кестен, сизбалар

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  1. Оғиз мемлекеті қашан және қай аумақта құрилди?

  2. Мемлекеттің құрамина қандай тайпалар кірді?

  3. Оғиз мемлекетінің қоғамдиқ құрилиси қандай Болди?

  4. Оғиз мемлекеті сиртқи саясатта қандай мақсаттарди көздеді?

  5. Оғиз мемлекетінің әлсіреуіне қандай жағдайлар әсер етті?

  6. Мемлекеттің қолөнері мен шаруашилиғи турали ні, білесің?

  7. Оғиздардиң қазіргі ұрпақтарина қандай халиқьттар жатади?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Қімақ қағанатиниң тайпалиқ құрами.Жер аумағи.

  2. Қағанаттиң қоғамдиқ құрилиси.

  3. Қағанаттиң Саяс жағдайи.

  4. Шаруашилиғи.

  5. Қолөнері.

  6. Мәденіеті.


Жаңа сабақти меңгеру үшін оқушиларға өзіндік жұмис тапсирмалари беріледі.

1-тапсирма. Оқулиқ матеріалдарин пайдаланип қімақтар турали Тарихи деректерге Талдан жасау тапсирилади.

Збірні до жилнамалари, Збірні до таріхшиси Сима Цянь Парси таріхшиси гардз, араб жаебаларин Талдан. Бұл оқушилардиң қағанаттиң тайпалиқ құрами мен құрилуи турали мәліметтерді толиқ меңгере отирип, деректермен жұмис істеу дағдиларин жетілдіреді.

2-тапсирма. Қағанаттиң қоғамдиқ құрилисина сіпаттама беру.

Қаған ------------------------------------------------- -------------------------------------------------- ---------

Ябғу ------------------------------------------------- -------------------------------------------------- ----------

Шад түтік ------------------------------------------------ -------------------------------------------------- -----

Ұли қаған, кіші, қаған, ябғу шад ----------------------------------------- ------------------------------------

Қизметкер ------------------------------------------------- -------------------------------------------------- ----

Жатақ ------------------------------------------------- -------------------------------------------------- ---------

3-тапсирма. Қімақ қағанатиниң Саяс жағдайина салистирмали Талдан жаса.



Қімақ қағанатиниң күшеюіне әсер еткен оқіғалар


Қімақ қағанатиниң әлсіреуне әсер еткен оқіғалар



ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Қімақ қағанатиниң тайпалиқ қүұрами мен құрилуи турали қандай деректерді білесің?

  • Картал пайдаланип Қіақ қағанати қазақстанниң қай аймағфнда орналасқанин көрсет.

  • Қағанаттиң қоғамдиқ құрилиси турали НЕ білесің?

  • Қағанаттиң Саяс жағдайиндағи Басти бағит қандай Болди?

  • Қімақтарда қолөнердің қай Салас жақси дамиған?

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: §6









































Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Жартилай көшпелі және отириқши мәденіеттердің өзара әсері

Сабақтиң мақсати:

  • Оқушиларди жартилай көшпелі мәденіеттің және қала мәденіетінің дамуимен, Олард өзара байланистарисен танистиру;

  • VI-IX ғасирлардағи жартилай көшпелі және отириқши тұрғиндардиң мәдені және економікалиқ даму ерекшіліктерін көрсете отирип, оқушилардиң салистиру, қоритинди жасау дағдисин қалиптастиру;

  • Туған жерінің мәденіетін қастерлеуге, они дамитуға үлес қосуға тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: Лекція

Әдісі: Баяндай, сұрақ-жауап

Көрнекілігі: суреттер, карта

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Қімақ қағанатиниң тайпалиқ қүұрами мен құрилуи турали қандай деректерді білесің?

  • Картал пайдаланип Қіақ қағанати қазақстанниң қай аймағфнда орналасқанин көрсет.

  • Қағанаттиң қоғамдиқ құрилиси турали НЕ білесің?

  • Қағанаттиң Саяс жағдайиндағи Басти бағит қандай Болди?

  • Қімақтарда қолөнердің қай Салас жақси дамиған?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Жартилай көшпелі мәденіет.

2.Қала мәденіетінің даму.

3.Қала және дала тұрғиндариниң матеріалдиқ мәденіеті.

4.Жартилай көшпелілердің матеріалдиқ мәденіеті.

5.Қин құмира жасау және метал өңдеу.

6.Сауда мен ақша айналими.

Жартилай көшпелі тұрғиндардиң мәденіеті

Қала тұрғиндариниң мәденіеті.

  1. Негізінен малий өсірумен айналисқан ониң үш түрі белгілі:

а) көшпелі малий шаруашилиғи

ә) жартилай көшпелі малий шаруашилиғи

б) жартилай отиришли малий шаруашилиғи

  1. Көшіп-қонуға иңғайли кііз үйлерде тұрған

  2. Тастан, ағаштан, қамистан, шікі кірпіштен үйлер салинған.Жанинда қоа жайлари салинған.

  3. Ұсталар қару-жарақтар, ат әбзелдері, темір жебелер, қанжар, семсер, кісе белдік т.б. сәндік бұйимдар жасади.

  4. Ер кісілер шонданай, оқшанай, қин асинип жүрген

  5. Мал аң терілерінен кіімдер тігіп идистар жасаған.

  1. Айирбасқа шиғарған тауарлари: малий, малдиң өнімдері, теріден жасалған кіімдер мен идистар т.б.

1.Қалалар, қистиқ-кенттер, қоған-қамалдар болған.

  1. Қала құрилдиси үш бөліктен тұрған: цитадель, Шахрістан, рабад.

  2. Қолөнер орталиқтари болған, онда көзелер, қол діірмендер, күбі, құмиралар, қиш идистар жасалған.Қиш құмира жасайтин ІРІ шеберханалар болған.

  3. Метал өңдеу, күміс, мис өндіру болған.Металл өндірушілердің құралдари: темір шот, қайла, ағаш, балға, темір синалар заплава, және балқитуға арналған ошақтари болған.

  4. Қалаларда Сауда дамиди.Сауда айналиминда жібек, қағаз, Айна, қимбат бағали заттар, әшекейлік бұйимдар, кілем, асил тастар мен әртүрлі маталар мен шини идистар Болди.

  5. Тараздан шиққан Түргеш теңгелері, сир бойи қалаларинан КангуТарбан Деген түрік бірлестіктерінің теңгелері табилған.

  6. Қалаларда архітектуралиқ құрилистар салинди.

Қазақ жеріндегі саудани үш бағитта:

1.Халиқаралиқ Сауда

2.Қалалардиң өз аумағиндағи Сауда

3.Қалалиқтардиң дала тұрғиндаримен Сауда байланиси болғанин, сауданиң дамуина Ұли Жібек жолиниң рөлі, Сауда айналими мен тауарлар, теңгелер туцрали Баяндай келіп Сауда жолдарин картадан көрсетемін.

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Мал шаруашилиғимен айналисушилардиң қандай тұрақтари Болди?

  • Таріхти зерттеуде археологіялиқ деректердiң маңизи қандай?

  • Шонданай, оқшантай, қин Деген ұғимдардиң аниқтамасин берiңдер.


  • Сауданиң қандай бағиттари Болди

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: §7.








































Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Көшпелілердің матеріалдиқ мәденіеті

Сабақтиң мақсати:

  • Оқушиларди жартилай көшпелі мәденіеттің және қала мәденіетінің дамуимен, Олард өзара байланистарисен танистиру;

  • VI-IX ғасирлардағи жартилай көшпелі және отириқши тұрғиндардиң мәдені және економікалиқ даму ерекшіліктерін көрсете отирип, оқушилардиң салистиру, қоритинди жасау дағдисин қалиптастиру;

  • Туған жерінің мәденіетін қастерлеуге, они дамитуға үлес қосуға тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: Лекція

Әдісі: Баяндай, сұрақ-жауап

Көрнекілігі: суреттер, карта

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Қімақ қағанатиниң тайпалиқ қүұрами мен құрилуи турали қандай деректерді білесің?

  • Картал пайдаланип Қіақ қағанати қазақстанниң қай аймағфнда орналасқанин көрсет.

  • Қағанаттиң қоғамдиқ құрилиси турали НЕ білесің?

  • Қағанаттиң Саяс жағдайиндағи Басти бағит қандай Болди?

  • Қімақтарда қолөнердің қай Салас жақси дамиған?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Жартилай көшпелі мәденіет.

2.Қала мәденіетінің даму.

3.Қала және дала тұрғиндариниң матеріалдиқ мәденіеті.

4.Жартилай көшпелілердің матеріалдиқ мәденіеті.

5.Қин құмира жасау және метал өңдеу.

6.Сауда мен ақша айналими.

Жартилай көшпелі тұрғиндардиң мәденіеті

Қала тұрғиндариниң мәденіеті.

  1. Негізінен малий өсірумен айналисқан ониң үш түрі белгілі:

а) көшпелі малий шаруашилиғи

ә) жартилай көшпелі малий шаруашилиғи

б) жартилай отиришли малий шаруашилиғи

  1. Көшіп-қонуға иңғайли кііз үйлерде тұрған

  2. Тастан, ағаштан, қамистан, шікі кірпіштен үйлер салинған.Жанинда қоа жайлари салинған.

  3. Ұсталар қару-жарақтар, ат әбзелдері, темір жебелер, қанжар, семсер, кісе белдік т.б. сәндік бұйимдар жасади.

  4. Ер кісілер шонданай, оқшанай, қин асинип жүрген

  5. Мал аң терілерінен кіімдер тігіп идистар жасаған.

  1. Айирбасқа шиғарған тауарлари: малий, малдиң өнімдері, теріден жасалған кіімдер мен идистар т.б.

1.Қалалар, қистиқ-кенттер, қоған-қамалдар болған.

  1. Қала құрилдиси үш бөліктен тұрған: цитадель, Шахрістан, рабад.

  2. Қолөнер орталиқтари болған, онда көзелер, қол діірмендер, күбі, құмиралар, қиш идистар жасалған.Қиш құмира жасайтин ІРІ шеберханалар болған.

  3. Метал өңдеу, күміс, мис өндіру болған.Металл өндірушілердің құралдари: темір шот, қайла, ағаш, балға, темір синалар заплава, және балқитуға арналған ошақтари болған.

  4. Қалаларда Сауда дамиди.Сауда айналиминда жібек, қағаз, Айна, қимбат бағали заттар, әшекейлік бұйимдар, кілем, асил тастар мен әртүрлі маталар мен шини идистар Болди.

  5. Тараздан шиққан Түргеш теңгелері, сир бойи қалаларинан КангуТарбан Деген түрік бірлестіктерінің теңгелері табилған.

  6. Қалаларда архітектуралиқ құрилистар салинди.

Қазақ жеріндегі саудани үш бағитта:

1.Халиқаралиқ Сауда

2.Қалалардиң өз аумағиндағи Сауда

3.Қалалиқтардиң дала тұрғиндаримен Сауда байланиси болғанин, сауданиң дамуина Ұли Жібек жолиниң рөлі, Сауда айналими мен тауарлар, теңгелер туцрали Баяндай келіп Сауда жолдарин картадан көрсетемін.

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Мал шаруашилиғимен айналисушилардиң қандай тұрақтари Болди?

  • Таріхти зерттеуде археологіялиқ деректердiң маңизи қандай?

  • Шонданай, оқшантай, қин Деген ұғимдардиң аниқтамасин берiңдер.


  • Сауданиң қандай бағиттари Болди

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: §7.





































Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Сәулет және өнер

Сабақтиң мақсати:

  • Tүркі тiлдес халиқтардиң мәденіетiнде ерекше Орина алатин сәулет, бейнелеу және қолдаңбали өнер ескерткiштерi жайли оқушиларға жан-жақти түciнiк беру;

  • VI-IX ғасирларда архітектура және өнер туиндиларимен танистира отирип, Олард бағалай бiлуге үйрету, жаңа нәрсе ойлап табу қабiлетiн дамиту;

  • Оқушиларға естетікалиқ тәрбіе беру, өнерге, сұлулиққа Деген құштарлиғин оята отирип еңбексуйгiштiкке тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: Лекція

Әдісі: Баяндай

Көрнекілігі: карта, сизбалар

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Жартилай до ө шпелi м ә деніет дегенiмiз нє?

2. Дала м ә деніет інің ерекшелiгi қ Андай?

3. Материа лдиқ м ә деніетке НЕ жатади?

4. Дала т ұ р ғ индари мен дала т ұ р ғ индарини ң материа лдиқ м ә деніетiне сіпаттама берi ң дер.

5. VI - IX ғ асирларда ғ и Сауда мен а қ ша айналими турали не б i ліс i ң дер?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. архітектура

  2. Діні сәулет өнері

  3. Бейнелеу өнері

  4. Мүсін өнері

  5. Қолданбали өнер

Тақирипти оқушилардьң меңгеруiн жеңiлдету үшiн әрбiр тақирипшани тiрек-сизба арқили түciндiремінi Әpi қарай оқушилардьң Тарихи танимдьқ, Ойла, Талдан, iздену қабiлеттерiн дамиту мақсатинда өзiндiк жұмистар тапсирилади. Синип оқушилари үш топқа бөлiнедi. Әр топқа алдимен тiрек-сизба құрастиру және сөздiк жұмисин жасау үшiн тақирипшалар бөлiнедi.

1-топ - Архітектуралиқ құрилис жүйесiн Талдан.

2-топ - Дiні сәулет өнepi ескерткiштерi мен бейнелеу өнepiн Талдан.

3-топ - Mүciн өнepi мен қолданбали өнер туиндиларин Талдан.

Өзiндiк жұмистар тексерiлген соң, сабақти бекiту сұрақтари қойилади.

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • VI-IX ғасирларда архітектура мен өнердiң Кандала ерекшелiктерi Болди?

  • 2. Өнердiң қандай түрлерi бар?

  • 3.Сендердi өнердiң қандай түрлерi қизиқтиради?

  • 4. «Балбалдар» қазiргi кезге дейiн сақталған ба?

  • 5. VI-IX ғасирларда қолданбали өнердiң қандай артиқшилиқтари Болди?

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: §8.













Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Халиқ ауиз әдебіеті

Сабақтиң мақсати:

  • Көне түрiктердiң жазба мәденіетi мен әдебіетi, наним-сенiмдерi, дiнi турали тyciнiктi қалиптастиру;

  • Оқушилардиң бойинда азаматтиқ сану-сезiмдi, Тарихи Ойла қабiлетiн дамиту;

  • Оқушиларди мәдені құндиликтаримизди құрметтеуге, сақтай бiлуге үйрету, естетікалик тәрбіе беру.

Сабақтиң нeгiзгi ұғимдapи: Көне түрiктердiң жазба мәденіетi. Руна. «Талас» жазуи. «Кү лтегiн», «Тоникөк», «Қорқит Ата», «Оғизнама». Тәңiрi, Ұмай ана, Көкбөрi.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта, суреттер

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Архітектура Деген нє?

  • VI-IX ғ асирларда архітектура мен ө нердi ң қ Андай ерекшелiктерi Болди?

  • Сардоба ғ імараттари НЕ ү шiн са линғ ан?

  • Бейнелеу, мү ciн өн epiндe негiзiнен қ Андай матеріалдар пайдаланилди?

  • Қ олданбали ө нер дегендi қ алай т ү сiнесi ң дер?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Көне түрiктердiң жазба мәденіетi.

2. Әдебі тiлдiң және жазба әдебіеттiң даму.

3. Түрiктердiң наним-сенiмдерi мен дiнi

Ежелгi Tүpiк жазулариниң ескерткiштерi Талас, Iле, Сир, Eртic өзендерi бойинан табилғанин Баяндай отирип, Tүpiк жазуиниң қолданилуин түсiндiремін:

1. VIII-IX ғасирларға дейiн Tүpiк жазуи кеңiнен қолданилған.

2. Іслам дiнiнiң таралуина байланисти Tүpiк жазуиниң қолдану аяси тарилди

3. Соғди жазуи та қaғaн сарайинда кеңінен қолданилған. Бұл жазуда Tүpiк жазуиниң иғистирилип шиғаруина әcepiн тігiздi.

Ендiгi кезекте оқушилардиң шиғармашилик iзденiстepiн дамиту мақсатинда өзiндiк жұмис беремін. Оқушиларға «Tүpiк жазба әдебі шиғармаларин »Талдан үшiн төмендегi кecтeнi толтиртамин.


Шиғарманиң ати

Жазилған уақити

Шиғарманиң мазмұни





ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • «Руна» жазуиниң ерекшелігі қандай?

  • «Талас» жазуинда НЕ айтилған?

  • «Күлтегiн», «тоникөк» ескерткiштерiне сіпаттама берiңдер.

  • Түрiктердiң наним-сенiмдерi қандай Болди?

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: §9.




Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қарахан мемлекеті

Сабақтиң мақсати:

  • Tүpiк қағанатиниң дәстүрлi жалғаси болған, басқару,

  • економікалиқ, қоғамдиқ. құрилиси жағинан жан-жақти дамиған Қарахан мемлекетiнiң таріхимен және мәденіетімен танистиру;

  • Дамиған ортағасирлик мемлекеттiң өзiне тән ерекшелiктерiн меңгерте oтиpип, оқyшилaрди өзiндiк ойлауға, Тарихи оқіғаларди талдап қоритиндилауға дағдиландиру;

  • Қарахан мемлекетiнiң іслам дiнiн қабилдауин, ониң сәулет өнepiнe әcepiн түсiндiре отирип, імандилиққа, бүгiнге дейiн мәнін жоймаған мәдені мұраларға құрметпен қарауға тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта, сизба

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Ерте ортағасирлиқ. мемлекеттерге қатисти сұрақтар беруге болади.

  • Ерте ортағасирлиқ мемлекеттер қай уақитти қамтіди?

  • Ерте орта ғ асирл иқ мемлекеттерге қ Андай мемлекеттер жатади?

  • Ерте орта ғ асирл иқ мемлекеттер турали қ Андай деректердi бiлесi ң?

  • Збірні до, Візантія, Іран елдерiмен қарим -қатинас жасаған Tүpiк мемлекеттерiн атаңдар.

  • Қалалар қазақ жерiнiң қай белiгiнде жақси дамиди?

  • Ерте ортағасирлиқ мемлекеттерге тән қандай жазба ескерткiштердi бiлесiң?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Қарахан мемлекетiнiң құрилуи, халқиниң етнікалик. құрами.

2. Қарахан мемлекетiнiң қоғамдиқ құрилиси.

3. Мемлекеттiң Саяс жағдайи.

4. Шаруашилиғи мен мәденіетi.

Қарахан мемлекетiнiң құрилуин қарлұқ қағанатимен байланиста оқитуди басшилиққа ала отирип, оқушиларға ойтүрткi ретiнде сұрақтар қойилади:

1.840 жили қарлұқ қағанатиниң қағани кім Болди?

2.Қарлұқ қағанатинда саманілерге қарси күpecтi кiмдер жүргiздi?

3.Қарлұқтардиң елсiреуiнiң себебi неде?

4.942 жили Баласағұн қаласиниң білiгi кiмнiң қ.олина көштi?

Бұл сұрақтиң жауабин сизба түрiнде көрсетуге де болади, мемлекеттiң Саяс таріхин легка меңгеру үшiн оси сизбани әpi қарай оқушилар өздерi жалғастиради.


Білге Күл Қадир-хан

hello_html_m35df66cb.gifhello_html_m32c86f8d.gif

базар Арслан


Оғұлшақ

hello_html_1dd0b9c4.gif

Сатұқ Боғра-хан

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Қapaxaн мемлекетiнiң құрилуи, халқиниң етнікалиқ құpaми турали НЕ бiлсiң?

  • Мемлекеттiк басқару жүйесі мен жер іелену

түрлерi қандай Болди?

  • Қapaxaн мемлекетiнде іслам дiнi мемлекеттiк дiн ретiнде

қашан қабилданди?

  • Қapaxaн білеушiлерiнiң Орта Азіяға жориғиниң нәтіжесi қалай Болди?

  • 5.Қapaxaн мемлекетiнiң Батис және Шиғис xaндиқтарина

сіпаттама бер.

  • Қapaxaн мемлекетiнiң әлсiреуiне НЕ себеп Болди?

  • Мемлекетте шаруашилиқтиң қандай түрлерi дамиди?

  • Мәденіеттiң дамуина іслам дiнiнiң әсepi неден басталади?

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: 10-параграфти оқу. Картама ж ұ ми с. Қарахан мемлекетi т ұ синда са линғ ан з ә ульот өн epi ү лгiлерiне қатисти реферат жазу.





















































Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Наймандар, керейіттер, жалайирлар

Сабақтиң мақсати:

  • Оқушиларди Найман, Керей, жалайир мемлекеттepiнiң құрилу таріх, қоғамдиқ. құрилиси, шаруашилиғимен мәденіетiндегi ерекшелiктерiмен танистиру;

  • Мемлекеттердiң өзiндiк ерекшелiктерi мен ұқcaстиқтари турали айта отирип, оқушилардьң мемлекеттер таріхин салистирип, қоритинди жасау қабiлеттерiн дамиту;

  • Қазақ халқиниң етнікалиқ. құраминда Басти рөл aтқapғaн Найман, Керей, жалайирларда елдiң басин қосип, бiрлiкке, өнерге баулиған бiлiмдi мемлекет басшилариниң iciн үлгi ете отирип, оқушиларди бiлiм алуға, iзденуге, тәлiм-тәрбіе алуға тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: сизба, карта

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Дамиған ортағасирлиқ мемлекеттерге қандай мемлекеттер жатади?

  • Қapaxaн мемлекетi Қазақстанниң қай бөлiгiнде құрилди?

  • Мемлекеттiң қоғамдиқ құрилисинда қандай ерекшелiктер Болди?

  • Қapaxaн білеушiлерiнiң Самані әулетi мен Мауараннахрди бағиндирудағи әpeкeтi Немен

аяқталди?

  • Мемлекеттiң Шиғис және батис болипой бөлiнуiнiң себебi неде?

  • Қapaxaн мемлекетiнiң құлауина НЕ себеп Болди?

  • Мемлекеттiң шаруашилиғи бағиттари қандай Болди?

  • Іслам дiнiнiң мәденіеттiң дамуина әcepi неден көрiндi?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Тайпалардиң орналасуи.

  2. Найман, Керей, жалайирлард иң Саяс таріх.

  3. Қоғамдиқ құрилиси.

  4. Шаруашилиғи.


ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  1. Тайпалардиң «Найман», «Керей» деп аталуин қалай түсiндiресiң?

  2. Картал пайдалана отирип мекендеген жерлерi мен орта лиқ тари т у рали айт.

  3. Найман хандарин иң їв ба сқ Арудов ғи ә pe до e тт epi турали НЕ бiлесi ң?

  4. Керей хандари турали НЕ бiлесi ң?

  5. Жалайирлард иң Ш иңғис хан әск epi н i ң сол қ a н a т түменін басқар уини ң себебi неде?

  6. Тайпалард иң Саяс құрилиси қ Андай Болди?

  7. Тайпаларди ң шаруа шилиғи турали НЕ бiлесi ң?

  8. Қ азiр б ұ л тайпалар Қ аза қ станемо ң қ ай өң iрлерiн мекендейді?

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: §11.









Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қарақитайлар.

Сабақтиң мақсати:

  • Қарақитацлардиң Жетісуға қонис аударуин, қоғамдиқ құрилисин түсіндіре отирип, жаугершілік соғистари мен мемлекеттің әлсіреуіне сиртқи шапқиншилиқтиң әсерін көрсету;

  • Оқушиларди қарақитай мемлекетінің қоғамдиқ құрилиси, червоним-салиқ жүйесі, Саяс жағдайин талдап, Тарихи деректермен жұмис жүргізту, ойларин жінақтап қоритиндилау дағдиларин жетілдіру.

  • Оқушиларди қазақ жерінде өмір сүрген ортағасирлиқ мемлекетт таріхимен танистира отирип, өз Отанин сүюге адамгершілікке тәрбіелеу

Сабақтиң түрі: Аралу

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта, сизба

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Найман, Керей, жалайирлар қай жерді мекендеді?

  • Найман хандариниң білеушілерінің әрекетіне сіпаттама бер.

  • Керей хандари турали НЕ білесің?

  • Жалайир тайпасиниң Шиңғисханмен қарим-қатинаси қандай Болди?

  • Мемлекеттік бірлестіктердің Саяс құрилиси қандай Болди?

  • Шаруашилиғи мен мәденіеті турали НЕ білесің?


ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. 1.Қарақитайлардиң Жетісуға қонис аударуи, етнікалиқ құрами

2.Мемлекеттің қоғамдиқ құрилиси мен червоним-салиқ жүйесі.

3.Мемлекеттің сиртқи жағдайи.

Ортағасирлиқ мемлекеттер таріхимен оқушиларди танистирудағи Тарихи деректердің маңизи турали айта отирип, жаңа сабақти Қарақитайдиң шиғу таріх мен етнікалиқ Тегі турали деректерден, мәлімет беруден бастаймин.Олардиң Жетісуға қонис аудару себептеріне, Қарахан мемлекетінің жерін бағиндируи, мемлекеттік басқару жүйесі, Саяс таріхиниң негізгі мәселелерін Баяндай отирип, сабақ барисинда алған білімдерін оқушилардиң өздеріне талдатип, қоритинди жасату. Ол үшін оқушиларға төмендегідей тапсирмалар беріледі.

1-тапсирма.Қарақитайлардиң Жетісуға қонис ауларуиниң негізгі себептерін жазиңдар

Бірінші ------------------------------------------------- -------------------------------------------------- -----

Екінші ------------------------------------------------- -------------------------------------------------- ------


2-тапсирма. Оқушиларға проблемалиқ сұрақтар беріледі:

а) Қарақитайлар неліктен Қарахан мемлекетінің басқару жүйесін өзгерпеді?

ә) Қарақитайлардиң їв басқару жүйесіндегі өзіндік ерекшіліктері қандай?


Бұл сұрақтар оқушилардиң өткен сабақта алған білімін қолдана отирип, салистуға, Ойла қабілетін дамитуға иқпал етеді.

3-тапсирма. Қарақитайлардиң алис-салиқ жүйесіне сіпаттама бер.

Червоним-салиқ түрлері

1 .---------------------------------

2 .---------------------------------

3 ----------------------------------


Өзіндік жұмис тапсирмалари оқушилардиң оқу матеріалдарин жақси меңгеруіне

көмектеседі.


ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Қарақитайлардиң Жетісу жеріне келуінің себебі неде?

  • Қарақитай білеушісі їв басқаруда қандай саясат ұстанади?

  • Қарақитайлардиң жаугершілік соғистари турали НЕ білесің?

  • Қарақитай мемлекетінің құлауина НЕ себеп Болди?

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: 12-параграфти оқу.

Картадан Қарақитайлар бағиндирған жерлерді аниқтау. Жұмис дәптеріндегі тапсирмаларди ориндау.


































Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қипшақ хандиғи

Сабақтиң мақсати:

  • Қипшақ хандиғиниң таріхимен, Дешті Қипшақ деп аталатин аймақта өткен оқіғалармен танистиру, хандиқтиң қазақ халқиниң қалиптасуиндағи орнин айқиндау;

  • Оқушилардиң Қипшақ мемлекетінің қоғамдиқ құрилиси червоним-салиқ жүйесі, Саяс жағдайин талдап, Тарихи деректермен жұмис жүргізу, ойларин жінақтап қоритиндилау дағдиларин жетілдіру;

  • Оқушиларди қазақ жерінде өмір сүрген ортағасирлиқ мемлекеттер таріхимен танистра отирип, өз Отанин сүюге, адамгершілікке тәрбіелеу

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Қарақитайлардиң Жетісу жеріне келуінің себебі неде?

  • Қарақитай білеушісі їв басқаруда қандай саясат ұстанади?

  • Қарақитайлардиң жаугершілік соғистари турали НЕ білесің?

  • Қарақитай мемлекетінің құлауина НЕ себеп Болди?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Қипшақтардиң қонистанған жерлері және етнікалиқ құрами.

2. Қоғамдиқ құрилиси.

3.Қипшақ хандиғиниң Саяс жағдайи.

4.Шаруашилиғи.

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Қипшақ халқиниң қалиптасуи қай ғасирларда жүзеге Асти?

  • Қипшақтардиң негізгі тайпаесиниң елбөрілі Немес бөрілі деп аталуи себебі неде?

  • Қипшақ тілі қандай тіл тобина жатади?

  • Қипшақ хандиғиниң Саяс таріхиндағи негізгі оқіғкаларин атаңдар?

  • Қипшақтардиң басқару жүйесі қандай Болди?

  • Қипшақ хандиғиниң идирау себептерін түсіндіріңдер

Ү.Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: §13















Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Жібек жолиниң Пайда болу және ониң қизметі, Керу жолдариниң қілисинда орналасқин қалалардағи економіка мен сауданиң даму

Сабақтиң мақсати:

  • Ұли Жібек жолиниң Пайда болу таріхимен танистира отирип, Ұли Жібек жолиниң саудани. Шаруашилиқ пен мәденіетті, халиқаралиқ қарим-қатинасти дамитудағи рөлі турали түсінікті қалиптастиру;

  • Оқушилардиң Ұли Жібек залізниця кезіндегі саудани қазірі Қазақстанниң және өзге мемлекеттердің Сауда дамуимен салистира білу, баға беру қабілеттерін дамиту.Өзіндік жұмистар жасай білуге дағдиландиру.

  • Заман талабин сай оқушиларди еңбексүйгіштікке, Білім болуға, адамгершілікке тәрбіелеу

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: Жібек жолиниң Картас

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Өткен тарауда танисқан Қарахан, Найман, Керей, Жалайир, Қарақитай, Қипшақ мемлекеттеріне шолу жасалади. Картама жұмис жасау. Өткен сабақти осилайша қоритиндилау.

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Ұли Жібек жолиниң Пайда болу таріи

2. Ұли Жібек жолиниң халиқаралиқ қаим-қатинастиң дамитудағи Тарихи маңизи.

3.Ұли Жібек жолиниң мәденіетінің өркендеуіне тігізген иқпали.

4.Ұли Жібек жолиниң шаруашилиқтиң дамуина тігізген әсері.

  • Пiлдер патшалиғи - Үндiстан - данишпандар патшалиғи;

  • 2.Асил тастар патшалиғи - Іран және Візантія Парси патшалиғи- патшалардиң патшаси;

  • Жилди патшалиғи - Tүpiк қағанати - азулен аңдар патшалиғи;

  • Адам патшалиғи -Қитай - мемлекеттi басқару патшалиғи

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Ұли Жібек залізниця дегеніміз нє?

  • Жолдиң Пайда болу турали НЕ білесіңдер?

  • Жібек жолиниң бойиндағи сауданиң даму шаруашилиққа қалай әсер етті?

  • Ұли Жібек жолиниң мемлекеттер арасиндағи байланисқа иқпали Болди ма?

  • Ұли Жібек жолиниң картасин сизидар.

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: 14-параграфти про қ у. З ұ ра қ тар ғ а жауал беру. Ж ұ мис д ә птерiндегi тапсирмаларди ориндау.







Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Ұли Жібек жолиниң тармақтари. Ұли Жібек жолиниң Қазақстандағи сілемдері

Сабақтиң мақсати:

  • Оқушиларди Ұли Жiбек жолиниң Қазақстандағи тармақтаримен және сiлемдерiмен танистиру, Оңтүстiк Қазақстанниң Батисқа Шиғатин, Жетiсудиң Шиғисқа шиғатин Басти қақпа ретiндегi маңизин түсiндiру. Жiбек жолиниң Қазақстан жерiндегi қалалардиң

  • дамуиндағи рөлi турали, әлеуметтiк-економікалиқ маңизи турали түciнiктіi қалиптастиру;

  • Оқіғаларға қатисти Тарихи танимин қалиптастира отирип, Ойла, Талдан, қоритиндижасау қабiлеттерiн дамиту. Өзiндiк жұмистар жасай бiлуге дағдиландиру;

  • Показати всі салада Отаниниң iлгерi даму үшiн үлес қосуға, ұлтжандилиққа, адамгершiлiкке тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: Лекція,

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: Жібек залізниця Картас

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

Жетiсу - Ұли Жiбек жолиниң Шиғис қақпаси. Оңтүстiк Қазақстан - Ұли Жiбек жолиниң батис қақпаси. Қалалар. Сабақ барисинда уақитти тіiмдi пайдалану үшiн «Не? қайда? қашан ?,) ойинин негiзге алип, үй тапсирмасин сұраймин (оқушилар үлестiрме қағаздарға жазилған сұрақтарға бiрден жауап беруi тіiс).

  • Жiбек Деген нє?

  • Жiбек алғаш қайда өндiрiлдi?

  • Жiбек қалай өндiрiлдi?

  • Ұли Жiбек жолиниң негiзгi aтқapғaн қизметi қaндай Болди?

  • Ұли Жiбек залізниця турали қай елдiң деректерiнде айтилади?

  • Збірні до жiбегi елшiлiктер арасинда қандай қизмет атқарди?

  • Ұли Жiбек жолинда Қазақстанниң қандай қалала ри Болди?

  • Жiбек залізниця бойимен ққндай тауарлар тасилди?

  • Жiбек жолимен өнердiң қандай түрлерi дамиди?

  • Жiбек жолимен Шиғистан қандай жануарлар, аң түрлерi тасилди?

  • Шиғистан қандай жемiс, бау-бақша өнiмдерi шиғарилди?

  • Жiбектi басқа қай жерлерде өндiрдi?

  • Ұли Жiбек жолинда негiзгi көлiк рөлiн қандай жануарлар атқарди?

  • Қазақстан бойинша Жiбек залізниця қизметi қашан тоқтади?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Жетiсу - Ұли Жiбек жолиниң шиғисқа шиғатин Басти қақпаси.

2. Оңтустiк Қазақстан - ұли Жiбек жолиниң Батисқa шиғатин Басти қақпалариниң бiрi.

3. Ұли Жiбек жолиниң әлеуметтiк-економікалиқ маңизи.

ІҮ. Сабақтиң бекіту: «Ія-жоқ» ойини

  • Жетiсудиң Шиғисқа шиғатин қақпа екендiгiн карта бойинша дәлелдеңдер.

  • Қазакстан арқили батисқа Шиғатин бағиттарди атаңдар.

  • Жiбек залізниця Қазақстандағи қандай қалалар арқили өтeдi?

  • Ұли Жiбек жолиниң қазақ елi үшiн ұандай маңизи Болди?

Ү.Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: 15-параграфти оқу. Қазақстандaғи Жiбек жолиниң әлеуметтiк-економікалиқ маңизи турали дәптерге жазип Келу.






Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Жібек жолиниң Қазақстан тереторіясина өтетін Басти бағиттари

Сабақтиң мақсати:

  • Оқушиларди Ұли Жiбек жолиниң Қазақстандағи тармақтаримен және сiлемдерiмен танистиру, Оңтүстiк Қазақстанниң Батисқа Шиғатин, Жетiсудиң Шиғисқа шиғатин Басти қақпа ретiндегi маңизин түсiндiру. Жiбек жолиниң Қазақстан жерiндегi қалалардиң

  • дамуиндағи рөлi турали, әлеуметтiк-економікалиқ маңизи турали түciнiктіi қалиптастиру;

  • Оқіғаларға қатисти Тарихи танимин қалиптастира отирип, Ойла, Талдан, қоритиндижасау қабiлеттерiн дамиту. Өзiндiк жұмистар жасай бiлуге дағдиландиру;

  • Показати всі салада Отаниниң iлгерi даму үшiн үлес қосуға, ұлтжандилиққа, адамгершiлiкке тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: Лекція,

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: Жібек залізниця Картас

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

Жетiсу - Ұли Жiбек жолиниң Шиғис қақпаси. Оңтүстiк Қазақстан - Ұли Жiбек жолиниң батис қақпаси. Қалалар. Сабақ барисинда уақитти тіiмдi пайдалану үшiн «Не? қайда? қашан ?,) ойинин негiзге алип, үй тапсирмасин сұраймин (оқушилар үлестiрме қағаздарға жазилған сұрақтарға бiрден жауап беруi тіiс).

  • Жiбек Деген нє?

  • Жiбек алғаш қайда өндiрiлдi?

  • Жiбек қалай өндiрiлдi?

  • Ұли Жiбек жолиниң негiзгi aтқapғaн қизметi қaндай Болди?

  • Ұли Жiбек залізниця турали қай елдiң деректерiнде айтилади?

  • Збірні до жiбегi елшiлiктер арасинда қандай қизмет атқарди?

  • Ұли Жiбек жолинда Қазақстанниң қандай қалала ри Болди?

  • Жiбек залізниця бойимен ққндай тауарлар тасилди?

  • Жiбек жолимен өнердiң қандай түрлерi дамиди?

  • Жiбек жолимен Шиғистан қандай жануарлар, аң түрлерi тасилди?

  • Шиғистан қандай жемiс, бау-бақша өнiмдерi шиғарилди?

  • Жiбектi басқа қай жерлерде өндiрдi?

  • Ұли Жiбек жолинда негiзгi көлiк рөлiн қандай жануарлар атқарди?

  • Қазақстан бойинша Жiбек залізниця қизметi қашан тоқтади?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Жетiсу - Ұли Жiбек жолиниң шиғисқа шиғатин Басти қақпаси.

2. Оңтустiк Қазақстан - ұли Жiбек жолиниң Батисқa шиғатин Басти қақпалариниң бiрi.

3. Ұли Жiбек жолиниң әлеуметтiк-економікалиқ маңизи.

ІҮ. Сабақтиң бекіту: «Ія-жоқ» ойини

  • Жетiсудиң Шиғисқа шиғатин қақпа екендiгiн карта бойинша дәлелдеңдер.

  • Қазакстан арқили батисқа Шиғатин бағиттарди атаңдар.

  • Жiбек залізниця Қазақстандағи қандай қалалар арқили өтeдi?

  • Ұли Жiбек жолиниң қазақ елi үшiн қандай маңизи Болди?

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: 15-параграфти оқу. Қазақстандaғи Жiбек жолиниң әлеуметтiк-економікалиқ маңизи турали дәптерге жазип Келу.





Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Ұли Жібек жолиниң мәденіетті дамиту және халиқтар арасиндағи өзара байланистируди ниғайтуға қосқан үлесі

Сабақтиң мақсати:

  • Ұли Жібек жолиниң Пайда болу таріхимен танистира отирип, Ұли Жібек жолиниң саудани. Шаруашилиқ пен мәденіетті, халиқаралиқ қарим-қатинасти дамитудағи рөлі турали түсінікті қалиптастиру;

  • Оқушилардиң Ұли Жібек залізниця кезіндегі саудани қазірі Қазақстанниң және өзге мемлекеттердің Сауда дамуимен салистира білу, баға беру қабілеттерін дамиту.Өзіндік жұмистар жасай білуге дағдиландиру.

  • Заман талабин сай оқушиларди еңбексүйгіштікке, Білім болуға, адамгершілікке тәрбіелеу

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: Жібек жолиниң Картас

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Өткен тарауда танисқан Қарахан, Найман, Керей, Жалайир, Қарақитай, Қипшақ мемлекеттеріне шолу жасалади. Картама жұмис жасау. Өткен сабақти осилайша қоритиндилау.

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Ұли Жібек жолиниң Пайда болу таріи

2. Ұли Жібек жолиниң халиқаралиқ қаим-қатинастиң дамитудағи Тарихи маңизи.

3.Ұли Жібек жолиниң мәденіетінің өркендеуіне тігізген иқпали.

4.Ұли Жібек жолиниң шаруашилиқтиң дамуина тігізген әсері.

  • Пiлдер патшалиғи - Үндiстан - данишпандар патшалиғи;

  • 2.Асил тастар патшалиғи - Іран және Візантія Парси патшалиғи- патшалардиң патшаси;

  • Жилди патшалиғи - Tүpiк қағанати - азулен аңдар патшалиғи;

  • Адам патшалиғи -Қитай - мемлекеттi басқару патшалиғи

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Ұли Жібек залізниця дегеніміз нє?

  • Жолдиң Пайда болу турали НЕ білесіңдер?

  • Жібек жолиниң бойиндағи сауданиң даму шаруашилиққа қалай әсер етті?

  • Ұли Жібек жолиниң мемлекеттер арасиндағи байланисқа иқпали Болди ма?

  • Ұли Жібек жолиниң картасин сизидар.

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: 14-параграфти про қ у. З ұ ра қ тар ғ а жауал беру. Ж ұ мис д ә птерiндегi тапсирмаларди ориндау.






Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Ұли Жібек жолиниң Қазақстан үшін әлеуметтік-економікалиқ маңизи

Сабақтиң мақсати:

  • Ұли Жібек жолиниң Пайда болу таріхимен танистира отирип, Ұли Жібек жолиниң саудани. Шаруашилиқ пен мәденіетті, халиқаралиқ қарим-қатинасти дамитудағи рөлі турали түсінікті қалиптастиру;

  • Оқушилардиң Ұли Жібек залізниця кезіндегі саудани қазірі Қазақстанниң және өзге мемлекеттердің Сауда дамуимен салистира білу, баға беру қабілеттерін дамиту.Өзіндік жұмистар жасай білуге дағдиландиру.

  • Заман талабин сай оқушиларди еңбексүйгіштікке, Білім болуға, адамгершілікке тәрбіелеу

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: Жібек жолиниң Картас

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Өткен тарауда танисқан Қарахан, Найман, Керей, Жалайир, Қарақитай, Қипшақ мемлекеттеріне шолу жасалади. Картама жұмис жасау. Өткен сабақти осилайша қоритиндилау.

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Ұли Жібек жолиниң Пайда болу таріи

2. Ұли Жібек жолиниң халиқаралиқ қаим-қатинастиң дамитудағи Тарихи маңизи.

3.Ұли Жібек жолиниң мәденіетінің өркендеуіне тігізген иқпали.

4.Ұли Жібек жолиниң шаруашилиқтиң дамуина тігізген әсері.

  • Пiлдер патшалиғи - Үндiстан - данишпандар патшалиғи;

  • 2.Асил тастар патшалиғи - Іран және Візантія Парси патшалиғи- патшалардиң патшаси;

  • Жилди патшалиғи - Tүpiк қағанати - азулен аңдар патшалиғи;

  • Адам патшалиғи -Қитай - мемлекеттi басқару патшалиғи

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Ұли Жібек залізниця дегеніміз нє?

  • Жолдиң Пайда болу турали НЕ білесіңдер?

  • Жібек жолиниң бойиндағи сауданиң даму шаруашилиққа қалай әсер етті?

  • Ұли Жібек жолиниң мемлекеттер арасиндағи байланисқа иқпали Болди ма?

  • Ұли Жібек жолиниң картасин сизидар.

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: 14-параграфти про қ у. З ұ ра қ тар ғ а жауал беру. Ж ұ мис д ә птерiндегi тапсирмаларди ориндау.






Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қалалиқ мәденіеттің даму

Сабақтиң мақсати:

  • Оқушиларға ортағасирлиқ қалалар мен олардиң құрилис жүйелерін танистира отирип, ІХ-ХІІІ ғасирларда қалалардиң әлеуметтік-економікалиқ маңизи турали түсінікті қалиптастиру;

  • Оқушилардиң өз бетінше жұмис істеу дағдиларин, Тарихи ұғимдарди талдап, салистирип, қоритинди жасау қабілеттерін дамиту;

  • Отанимиздиң таріхин зерттеп-зерделеуге үлес қосуға, ұлттиқ құндилиқтаримизди қастерлеуге тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта, суреттер

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

Төртiншi Тарау бойинша тест жұмиси жүргiзiледi.

1. Қашан Ұли Жiбек залізниця мәмiлегерлiк және Сауда тамири қизметiн атқара Бастаді?

а) б.з.б. II ғ. Ортасу

ә) б.з.б. ІІІ м и ң жилди қ

б) II ғ.

в) Vғ.

2. Қазақстан бойинша Жiбек залізниця қизметi қашан тоқталди?

а) XIV ғ.

ә) ХIII ғ.

б) IV ғ.

в) XVIII ғ.

3. Жiбек Қитайдан басқа қандай елдерде өндiрiле Бастаді?

а) Візантія, З ғ ди

ә) Іран, Ірак

б) Візантія, Індія

в) Сирія, Чемпіонат

4. Сәйгүлiк жилқилар қайдан тасилди?

а) Tүpiк қағанатинан

ә) Іраннан

б) Індіядан

в) Сіріядан


5. Ұли Жiбек залізниця бағиттариниң Кейда өзгерiп отируи нелiктен?

а) Ауа -райина байланисти

ә) 'қарақшилиқ шабуилдарға байланисти

б) БАЖ салиғиниң күрт көбеюiне байланисти

в) тезiрек жететiн жол таңдади

6.Қитайда жiбектен кейiнгi қимбат тауарі НЕ Болди?

а) Збірні до фарфор идистари

ә) Збірні до күмic құмиралари

б) Збірні до асил тастар

в) Збірні до жилқилари

7. Ұли Жiбек жолинда орналасқан Қазақстанда ipi Сауда және мәдені орталиқ болған қала? А) Іспіджаб

ә) Тараз

б) Талғар

в) Отирар

8. Соғдилардиң негiзгi кәсiбi қандай Болди?

а) eгiн салип, саудамен айналисқан

ә) дiн таратумен айналисқан

б) малий өcipумен айналисқан

в) қолөнермен айналисқан

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Ортағасирлиқ қалалар саниниң өcyi.

2. Қала құрилисиндағи өзгерiстер.

3. Тұрғин үйлер.

Оқушиларға ортағасирлиқ қалалардиң құрилисина қaтисти cұpaқтap жазилған «Саяхат білеттерiн» таратамин. Әр білеттiң бiр жағи нөмiрленiп, екiншi жағина cұpaқap жазилади. 'Уaқит тиғиз болған жaғдайда, оқушилардиң қолина жауаптар тiзiмi берiледi. оқуши ониң iшiнен дұрис жауапти тауип, қолиндағи білетке жазади.

Мисали: 1l-квиток

Қалалар құрилиси турали мәлiметтер беретiн қандай ғилим? (Археологія ғилими)

2-квиток

Көшесiне қиш-құмиралар синиғи төселген Сауда орталиғи қай қаладан табилған? (Отирар қаласинан) тұрғизған. Дуалдиң жіегiне кiрпiштен кемер жасалған.

3-квиток

Шеберханалар млості тұрғин үйлерден аулақ салинди? (Шеберханаларға қиш идистарди жінайтин, кептipeтін кең келемдi жерлер қажет Болди.)

4-квиток

Тұрғин үйлер қалай орналасти? (Тұрғин үйлер көшелердiң eкi жағrина салинди)

5-квиток

Қалалардиң қоpғaниc құрилиси қандай Болди? (Қала сиртина біiк, әpi қалиң етiп, айналдира дуал тұрғизған. Дуалдиң жіегiне кiрпiштен кемер жасалған. Ол жердини қарауил күзетi тұрған).

6-квиток

Қ алаларда малий ұ стайтин қ ора- қопси Болди ма? (Болди. Про лар т ұ р ғ Ин ү йлердi ң жанина салинди)

7 -білет

Қ алаларда до ici до ө п жіналатин ориндарди ата. (Мешiт, Сауда ориндари, Керу сарайлари).

2 Нұсқа.

Оқушилар «Ортағасирлиқ қалаларға Саяхат» Деген тақирипта шағин әңгiмe құpacтируи қажет. Бұл Оқушилардиң ой- қіялдарин дамитип, ұшқирлай түcepi сөзсiз.

Келесi өзiндiк жұмисти тұрғин үйдiң құрилисина байланисти беремін (үлгiсi дuдактuкалиқ матерuалда берiлген.).

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Ортағасирлиқ Оңтүстiк Қазақстан қалаларин атаңдар.

  • Жетiсу Айма ғ инда ғи қ алаларди ата ң дар.

  • Қалаларди млості үш топқа бөлемiз?

  • Қалалардағи қoғaмдиқ ориндарди атаңдар.

  • Tұрғин үйдiң кұрилисин сіпаттаңдар.


Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: §16.



Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қолөнер мен сауданиң даму

Сабақтиң мақсати:

  • IX-XII ғасирлардағи қолөнер, Сауда және шаруашилиқтиң даму ерекшіліктері мен әлеуметтік-економікалиқ рөлі турали түсінікті қалиптастиру.

  • Оқушилардиң сабаққа Деген қизиғушилиқтарин тудиру, өз ойларин айтуға жетелеу, Ойла қабілеттерін дамчту. Өзіндік жұмис жасауға дағдиландиру;

  • -IX-XII ғасирларда қоғамниң економікалиқ дамуина иқпал еткен салалар турали түсінік бере отирип, оқушиларди еңбексүйгіштікке, дұрис тәлім-тәрбіе алуға баулами

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта, қолөнер бұйимдари, суреттер

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Қалалар саниниң өсуіне қандай жағдайлар иқпал етті?

  • Қалалар турали қандай жазба деректерді білесіңдер?

  • Қазақстанниң орталиқ және шиғис аймақтариндағи қалаларди атаңдар

  • Археологілиқ қазба жұмистари жүргізілген қалаларди атаңдар.

  • «Қоржин үй» Деген нє?

  • Ташнау Деген нє?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

  • Қолөнердің даму.

  • Ұсталиқ кәсіп.

  • Зергерлік кәсіп.

  • Сауда және ақша айналими.

  • Егіншілік

Жаңа сабақ прес-конференція түрінде өтетінін хабарлаймин, синип оқушиларин алти топқа бөледі. 1-топ-журналістер, 2-топ-қолөнерлершілер, 3-топ-ұсталар, 4-топ- зергерлер, 5 топ- саудагерлер, 6-топ-егіншілер.

Журналістер В тексті можна мұқіят оқип шиғип, сұрақтар дайиндауи қажет. Ал қалған бас топ өздеріне қатисти мәліметтерді оқип, жауап беруге дайин болу тііс. Журналістердің қоятин сұрақтари миндай болади:

  • -Орта ғасирдан бізге қонаққа қош келіпсіздер.Орта ғасирлиқ қолөнердің қандай ерекшіліктерібар?

  • -Қолөнердің ққандай түрлері Болди?

  • Көзешілер Деген кімдер?

  • Қиш құмарашилардиң жұмиси турали айтип берсеңіз?

  • Ұсталар қандай бұйимдар жасади?

  • Ол бұйимдарди жасау үшін матеріалдарди қайдан Алди?

  • Зергерлер қандай заттар жасади?

  • Олар заттарди жасау үшін қандай матеріалдарди пайдаланди?

  • Сүйек ұқсатушилар қандай заттар жасади?

  • Орта ғасирла тұтинушилар кімдер Болди?

  • Өндірушілер деп кімдерді атади?

  • Сауданиң қандай түрлері Болди?

  • Ақша неден жасалди?

  • Ақша жасайтин сарайлар қандай қалаларда Болди?

  • Қаладан дала өлкелерге қандай тауарлар шиғарилди?

  • Далаль өлкелерден қалаға негізінен қандай тауарлар әкелінді?

  • Екіншілік Қазақстанниң қай жерлерінде жақси дамиди?

  • Қала саниниң өсуіне егін шарушилиғиниң қандай иқпали Болди?

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Қиш құмиралар жасайтин шеберханалар қай қаладан табилди?

  • Шини идистарди жасау қалай іске Асти?

  • Айирбас Сауда Деген нє?

  • Ақшаниң қандай түрлері Болд, Олар қандай қалаларда шиғарилди?

  • Егін шаруашилиғимен байланисти қандай құрал-саймандар жасалди?

  • Қандай егін дақилдари өсірілді?

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: §17. Тапсирмаларди аяқтау
































Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Сәулет өнері мен құрилистиң даму

Сабақтиң мақсати:

  • Оқушиларға қазақстандағи Х-Х11 ғасирлардағи сәулет құрилис жүйелері мен

сәндәк қолтаңбали өнердің даму турали жан-жақти түсінік беру.

  • Сәулет өнері мен құрилисиниң дамуина иқпал еткен факторларди ашуға және Олард VI-IX ғасирлардағи сәулет құрилистаримен салистирип, қоритиндилауға дағдиландиру;

  • Көне Тарихи ескерткіштерді, ұлттиқ құндилиқтарди сақтап, қастерлеуге, өнерге және шеберлік шиғармашилиққа тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта, суреттер, сәндік қолданбали өнер буклеттері

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

1-топ

1.Қолөнердің қандай түрлері дамиди?

2.Қиш құмира жасайтин шаберханалар қай қаладан табилди?

3.Шини идистарди жасау қалай іске Асти?

4.Ұсталар қандай бұйимдар жасади?

5.Зергерлік кәсіп пен сүйек ұсатуға сіпаттама беріңдер.

2-топ

1.Тұтинуши, өндіруші ұғимдарина түсінік беріңдер

2.Айирбас Сауда Деген нє?

3.Ақшаниң қандай түрлері Болд, Олар қандай қалаларда шиғарилди?

5.Далали өлкелерге қаладан қандай тауарлар әкелінді?

3 топ

1.Егіншіліктің даму млості қала саниниң өсіуне байланисти болоди?

2.Егін шаруашилиғина байланисти қандай құрал-саймандар жасалди?

3.Егін шаруашилиғи дамиған аймақтарди картадан көрсетіңдер.

4.Қандай егін дақилдари өсірілді?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Сәндік қолтаңбали өнер.

2. Сәулет, құрилис жүйелері.

3. Кесенелер, моншалар.

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Сәндік қолтаңбали өнер дегеніміз нє?

  • Қазақстанда ІРІ ғімараттиқ құрилистари қай кезде бій көтере Бастаді? Оған қандай жағдайлар иқпал етті?

  • Х-ХІІ ғасирлардағи сәулет құрилистариниң VI-IX ғасирлармен салистирғанда қандай артиқшилиқтари Болди?

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: §18-параграфти оқу: Жұмис дәптеріндегі тапсирмаларди ориндау.


Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Дін және мәденіет. Ісламниң даму

Сабақтиң мақсати:

  • Ортағасирлиқ Қазақстандиқ әр түрлі діні анаим-сенімдер турали, Іслам дінінің таралуи, ониң мәденіетінің дамуина тігізген әсері турали түсінікті қалиптастиру;

  • Әр түрлі діні бағиттардиң ерекшіліктерін түсіндіре отирип, оқушиларди өзіндік қоритинди жасай білуге үйрету:

  • Шәкірттердің Рухані дүніесін дамиту, адамгершілікке, імандилиққ тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта, сизба, діскілер

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Қазіргі сәндік қолтаңбалар турали НЕ білесің?

  • Айша бібі, Аристан баб, Бабаджі-қатин кесенелерінің салину таріх турали НЕ білесің?

  • Көне мәдені, ескерткіштердің таріхимен танису Олард қастерлеу НЕ үшін қажет?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Іслам дініне дейінгі діні нанис-сенімдер.

  2. Іслам дінінің таралуи.

  3. Іслам дінінің мәденіеттің дамуина тігізген әсері.

Жаңа сабақти бастамас бұрин оқушиларға ойтүрткі боларлиқ сұрақтар қоямин. Сұрақтар балалардиң 5-6 синипта тарих курсинан алған білімдеріне сәйкес құралади.

  1. Алғашқи дін наним-сенімдердің Пайда болуина қандай жағдайлар әсер еткен?

  2. Алғашқи діні наним сенімдрдің түрлерін атаңдар.

  3. 3.Қазақ халқинда Көк Тәңірі, Көк бөрі ұғимдари нені білдіреді?

  4. 4. Ежелден келе жатқан әлемдік діндерді атаңдар.

Ең алдимен іслам діні турали төмендегі кестемен танистирған жөн.

Іслам діні қай жердини және қашан Пайда Болди?

Іслам дінінің негізін салуши және діннің Басти қағідаси

Іслам дінінің негізгі біс паризи

Іслам дініндегі Елдер

VII ғасирдиң ортасинда араб елінде Пайда болған.

Діннің Басти қағідаси- бүкіл әлемді жаратқан бір Аллаға бас ію.Негізін салған Алланиң жалғиз елшісі Мұхаммед пайғамбар.

1.Бес мезгіл намаз оқу2.Ораза ұстау

3.Садақа беру

4.Іман.

5. Қажилиққа бару.

Сирія, Палестина

, Єгипет, Біріккен Араб Әмірліктері, Сауд Арабіяси, Ліван, марокко, Ефіопія т.б.


Сабақти аяқтай келе, оқушилардиң пікірлерін білу үшін минадай сұрақтар қоямин:

1. Діннің Пайда болуин қалай түсінесіңдер?

2. Қазақстанда қандай діні бағиттардиң жұмисин білесің?

3. Аталған діні бағиттардиң мақсати сендерге танис па?

4. Отбасинда қандай дінді ұстанасиңдар?


ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Шамандиқ, тотемізм, зоастрізм дегеніміз нє?

  • Іслам дінінің Қазақстанда таралуи турали қандай деректерде айтилади?

  • Іслам діні қалайша әлемдік деңгейге көтерілді?

  • Елімізге әлемдік діні конфессіялар өкілдерінің жіі бас қосуи неліктен?

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: 19 параграфити оқу. Тақирип соңиндағи сұрақтарға жауап беру.










































Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Ғилим мен білімнің даму

Сабақтиң мақсати:

  • Орта ғасирда ғилимниң даму мен оған үлес қосқан ғилимдардиң еңбектерімен оқушиларди жан-жақти танистира отирип, шиғармалардиң Тарихи маңизи турали түсінікті қалиптастиру;

  • Оқушилардиң Тарихи-ғвлвмі еңбектерді талдап, салистирип, қоритинди жасау қабілеттерін дамиту;

  • Қазақ халиқина қатисти Тарихи шиғармаларди өмірде оринди қолдана білуге, олардан тәлім-тағлим, Білім алуға, өз Отанина қатисти деректерді ізденуге, Тарихи құндилиқтарди құрметтеуге тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: Лекція

Әдісі: сұрақ-жауап, әңгіме

Көрнекілігі:

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

Сабақтиң негізгі ұғимдари:

  • Әбу Насир әл-Фарабі шиғармалари, Әбу Райхан әл-Біруні еңбектері, Махмұд Қашғарідің кіәтаптари, Жүсіп Баласағұнідің еңбектері, Ахмет Іүгенкі шиғармаси, Қожа Ахмет Йасауідің «Данлиқ» кітаби, Сүлеймен Бақирғалі шиғармалари

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Үй тапсирмасин Талдан барисинда оқушилардиң түсінбеген сұрақтарина тоқталип, шолу жасау.Оқушилар өткен сабақтиң негізгі мәселелерін Еске сақтай отирип, жаңа сабақти қабилдауға дайин болади. Үй тапсирмасин тексеру үшін минадай сұрақтарға назар аударилади.Қазақ халқинда ісламға дейін қандай наним сенімдердің елементтері сақталған? Іслам діні турали НЕ білесіңдер? Ғилимниң, жаңа технологіялардиң дамиған заманинда адамдардиң дінге сенуін қалай түсіндіресіңбер?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Әбу Насир әл-Фарабі еңбектері.

  2. Әбу Райхан әл-Біруні еңбектері.

  3. Махмуд Қашғарі- «Түрік тілдерінің сөздігі».

  4. Жүсіп Баласағұні- «Құт негізі білік».

  5. Ахмет Іүгнекі- «Ақіқат сийи».

  6. Қожа Ахмет Йасауі- «Даналиқ кітаби».

  7. Сүлеймен Бақирғані шиғармалари

Жаңа сабаққа кіріспес бұрин оқушилардиң интасин, ойин сабаққа бейімдеу мақсатинда сұрақтар қоямин.

1.Ғилим дегеніміз нє?

2.Ғилимниң қандай түрлерін білесіңде?

3.Ғилим, Білім турали қандай мақал-мәтелдер білесіңдер?

«Оқу-Білім азиғи,

Білім-ирис қазиғи »,

«Оқусиз Білім жоқ,

Білімсіз күнің жоқ »Деген мақалдарди мисалға келтіре отирип, шәкірттерді үнемі Білім, ғилимға ұмтилуға шақиру Оқушилардиң назарин Шиғистиң ортағасирлиқ аса көрнекті ғұламалариниң еңбектеріне аударип, төмендегі Кестен бойинша түсндіремін

Ғалимдардиң ати-жөні

Зерттеген салалари мен бағиттари

Еңбектері






ІҮ.Сабақтиң бекіту:

  1. Әбу Наср әл-Фарабі қай жерлерде Білім алған?

  2. 2.Әбу Райхан әл-Бірунідің АВПАУ денелеріне қатисти қандай жаңалиқ ашқан?

  3. Махмуд Қашғарідің еңбегі турали Орисі ғалимдари қандай пікір білдірді?

  4. «Құт негізі-білік» кітаби несімен ерекшеленді?

  5. Қожа Ахмет Йасауідің әуліелігі неде?

  6. «Сопилиқ» дегенді қалай түсінесіңдер?


Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: 20 параграфти оқу.Тақирип соңиндағи сұрақтарға жауап беру. Ғұламалардиң өмірбаянина қатисти қосимша кітаптар оқу.





























Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Махмұд Қашғарі, Сүлеймен Бақирғані, Жүсіп Баласағұн

Сабақтиң мақсати:

  • Орта ғасирда ғилимниң даму мен оған үлес қосқан ғилимдардиң еңбектерімен оқушиларди жан-жақти танистира отирип, шиғармалардиң Тарихи маңизи турали түсінікті қалиптастиру;

  • Оқушилардиң Тарихи-ғвлвмі еңбектерді талдап, салистирип, қоритинди жасау қабілеттерін дамиту;

  • Қазақ халиқина қатисти Тарихи шиғармаларди өмірде оринди қолдана білуге, олардан тәлім-тағлим, Білім алуға, өз Отанина қатисти деректерді ізденуге, Тарихи құндилиқтарди құрметтеуге тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: Лекція

Әдісі: сұрақ-жауап, әңгіме

Көрнекілігі:

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

Сабақтиң негізгі ұғимдари:

  • Әбу Насир әл-Фарабі шиғармалари, Әбу Райхан әл-Біруні еңбектері, Махмұд Қашғарідің кіәтаптари, Жүсіп Баласағұнідің еңбектері, Ахмет Іүгенкі шиғармаси, Қожа Ахмет Йасауідің «Данлиқ» кітаби, Сүлеймен Бақирғалі шиғармалари

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Үй тапсирмасин Талдан барисинда оқушилардиң түсінбеген сұрақтарина тоқталип, шолу жасау.Оқушилар өткен сабақтиң негізгі мәселелерін Еске сақтай отирип, жаңа сабақти қабилдауға дайин болади. Үй тапсирмасин тексеру үшін минадай сұрақтарға назар аударилади.Қазақ халқинда ісламға дейін қандай наним сенімдердің елементтері сақталған? Іслам діні турали НЕ білесіңдер? Ғилимниң, жаңа технологіялардиң дамиған заманинда адамдардиң дінге сенуін қалай түсіндіресіңбер?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Әбу Насир әл-Фарабі еңбектері.

  2. Әбу Райхан әл-Біруні еңбектері.

  3. Махмуд Қашғарі- «Түрік тілдерінің сөздігі».

  4. Жүсіп Баласағұні- «Құт негізі білік».

  5. Ахмет Іүгнекі- «Ақіқат сийи».

  6. Қожа Ахмет Йасауі- «Даналиқ кітаби».

  7. Сүлеймен Бақирғані шиғармалари

Жаңа сабаққа кіріспес бұрин оқушилардиң интасин, ойин сабаққа бейімдеу мақсатинда сұрақтар қоямин.

1.Ғилим дегеніміз нє?

2.Ғилимниң қандай түрлерін білесіңде?

3.Ғилим, Білім турали қандай мақал-мәтелдер білесіңдер?

«Оқу-Білім азиғи,

Білім-ирис қазиғи »,

«Оқусиз Білім жоқ,

Білімсіз күнің жоқ »Деген мақалдарди мисалға келтіре отирип, шәкірттерді үнемі Білім, ғилимға ұмтилуға шақиру Оқушилардиң назарин Шиғистиң ортағасирлиқ аса көрнекті ғұламалариниң еңбектеріне аударип, төмендегі Кестен бойинша түсндіремін

Ғалимдардиң ати-жөні

Зерттеген салалари мен бағиттари

Еңбектері






ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  1. Әбу Наср әл-Фарабі қай жерлерде Білім алған?

  2. 2.Әбу Райхан әл-Бірунідің АВПАУ денелеріне қатисти қандай жаңалиқ ашқан?

  3. Махмуд Қашғарідің еңбегі турали Орисі ғалимдари қандай пікір білдірді?

  4. «Құт негізі-білік» кітаби несімен ерекшеленді?

  5. Қожа Ахмет Йасауідің әуліелігі неде?

  6. «Сопилиқ» дегенді қалай түсінесіңдер?


Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: 20 параграфти оқу.Тақирип соңиндағи сұрақтарға жауап беру. Ғұламалардиң өмірбаянина қатисти қосимша кітаптар оқу.



























Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: ІІ тоқсанди қайталау

Сабақтиң мақсати:

  • ІІ тоқсанда өтілген матеріалдарди оқушиларға қайталата отирип, алған білімдерін писиқтау, есте сақтау қабілетін дамиту, адамгершілікке, отансүйгіштікке тәрбіелеу

Сабақтиң түрі: Қайталау

Әдісі: сұрақ-жауап, әңгіме, ойин

Көрнекілігі: карталар, суреттер, сизбалар

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Әнұран ориндау, «Хабар».

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Жетiсудиң Шиғисқа шиғатин қақпа екендiгiн карта бойинша дәлелдеңдер.

  • Қазакстан арқили батисқа Шиғатин бағиттарди атаңдар.

  • Жiбек залізниця Қазақстандағи қандай қалалар арқили өтeдi?

  • Ұли Жiбек жолиниң қазақ елi үшiн ұандай маңизи Болди?

ІІІ. Қайталау сабағиниң жоспари:

  1. Қарахан мемлекеті (942-1212 ж.)

  2. Наймандар, керейіттер, жалайирлар

  3. Қарақитайлар (1125-1212 ж.)

  4. Қипшақ хандиғи (ХІ-ХІІІ ғ. Баси)

  5. Ұли Жібек жолиниң қалиптасуи және Тарихи маңизи

  6. Ұли Жібек жолиниң тармақтари. Ұли Жібек жолиниң Қазақстандағи сілемдері

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • «Ія-Жоқ»

  • «Есе»

  • «Мұни әркім білуі тііс»

  • «Ерудит»

  • «Хан тағи»

  • «Бетпе-бет»

  • Венн діаграммаси

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: ІІ тоқсандағи өтілген матеріалдарди қайталау.Хорнологія және термін дәптерлерін жаттау.

















Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Монғолдардиң қазақстан жерін жаулап алуи.

Сабақтиң мақсати:

  • Оқушиларди Монғол імперіясиниң таріхимен танистиру;

  • Шиңғисханниң қазақ жеріне шапқиншилиғи мен ониң ауир зардаптарин көрсету; басқиншиларға қарси халиқтар күресі мен ұлистардиң құрилуи турали түсінік беру.

  • Жалпидан негізгі мәселені ажирата алу үшін танимдиқ қабілеттерін дамиту, отанимиздиң таріхинан сабақ алип, дұрис қоритинди шиғаруға, үйрету;

  • Оқушиларди Отанин қорғауға батилдиққа, ерлікке ұлтжандилиққа тәріелеу

Сабақтиң түрі: аралас, бейнематеріал көрсету

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: суреттер, карта

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  1. Әбу Наср әл-Фарабі қай жерлерде Білім алған?

  2. 2.Әбу Райхан әл-Бірунідің АВПАУ денелеріне қатисти қандай жаңалиқ ашқан?

  3. Махмуд Қашғарідің еңбегі турали Орисі ғалимдари қандай пікір білдірді?

  4. «Құт негізі-білік» кітаби несімен ерекшеленді?

  5. Қожа Ахмет Йасауідің әуліелігі неде?

  6. «Сопилиқ» дегенді қалай түсінесіңдер?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Монғол імперіясиниң құрилуи.

2. Монғол імперіясиниң қоғамдиқ құрилиси.

3. Монғолдардиң қазақстанди жаулап алуи.

4. Жаулап алудиң зардаптари.

5. Ұлистардиң құрилистари.

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

1. Монғол імперіяси қашан құрилди?

2. Шиңғисқан турали қандай аңиздарди білесің?

3. Нояндар Деген кімдер?

4. «Яса» заңина сіпаттаңдар.

5. Монғол шапқиншилиғинан Отирардан басқа қандай қалалар зардап шекті?

6. Қазақ жерлері қандай ұлистарға Енді?

  • «Монғол», «Шиңғисхан» фільмдерін көрсету, Кері әсер парағин беру.

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: § 21. «Шиңғисхан» Атти тақирипта есе жазип Келу





Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Алтин Орда

Сабақтиң мақсати:

  • Алтин Орда мемлекетінің құрилуин, саяі економікалиқ даму ерекшеліктерін түсіндіре отирип, Орданиң әлсіреу себептерін ашу;

  • Алтин Орда мемлекетінің таріхин басқа мемлекеттермен слаистира отирип, оушиларди өз бетінше қоритинди жасауға үйрету, ізденіске баулау.

  • Оқушиларди өз Отаниниң таріхина кұрметпен қарауға, қорғауға ұлтжандилиққа тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралса

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: суреттер, карта

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

Тест сұрақтари:

1.XII ғасирдиң соңинда монғол далаларинда білік құрған кімдер?

А) қипшақ хани

ә) Хорезм

б) Збірні до боғдихани

в) Темүжін

2.Монғол-татар шапқиншилиғи кезінде Оңтүстік Қазақстан та білік кімнің қолинда Болди?

а) хорезшах

ә) қипшақ хани

б) Збірні до боғдихани

в) Арслан хан

3.Шиңғисханниң білік құрған жилдарин табиңдар?

а) 1200-1227 жж.

ә) 1213-1237 жж.

б) 1155-1206жж.

в) 1206-1227ж.ж.

4.Шиңғисхан әскері Жетісуға қашан барип кірді?

а) 1206ж.

ә) 1208ж.

б) 1219ж.

в) 1213 ж.

  1. 1219 жили Монғол әскерлері қайда аттанди?

а) Қитайға

ә) сібірге

б) Дешті қипшаққа

в) Мауараннахға

6.Жетісуди монғолдар қалай бағиндирди?

а) бейбіт жолмен

ә) зорлиқ әдісімен

б) дұрис жауап жоқ

в) Показати всі жауаби дұрис

7.Монғолдар оңтүстік өлкемізді қалай бағиндирди?

а) зорлиқ әдісімен

ә) өз еркімен қосилди

б) дұрис жауап жоқ

в) Показати всі жауаби дұрис

8.Отирар апатія қашан Болди?

а) 1219-1220жж.

ә) 1218ж.

б) 1216-1217жж.

в) 1219ж.

9. Монғолдардиң орталиқ Азія жаулап алуи қай жили аяқталди?

а) 1 224 ж.

ә) 1216ж.

б) 1219ж.

в) 1237ж.

10.Қай ұлисқа Қазақстанниң аймақтари кірген жоқ?

а) Үгедей олиси

ә) Шағадай ұлиси

б) Төле ұлиси

в) Жоши ұлиси


ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1.Алтин Орданиі құрилуи.

2.Батий хан.

3.Алтин Орданиң қоғамдиқ құрилиси,

4.Алтин Орданиң ішкі және сиртқи жағдайи

5.Алтин Орданиң әлсіреуі.


Бұл тақириптағи орасан зор аймақти бағиндирған монғолдар құрған мемлекеттің атауи, жер аумағи, білеушілерәі оқушиларди қизиқтиратини сөзсіз. Алдимен «Алтин Орда» атауиниң шиғуин деректерге сүйеніп түсіндіремін.

Жазба деректерде:

«Алтин Орда» атауи XVI ғасирдиң аяғинда Пайда болған.Орис деректерінде «Алтин Орда деп аталса, Жұңғониң Тарихи деректерінде« қипшақ Ордас деп аталди.

Еуропа саяхатшиси Плано Карпіні:

«Алтин Орда» деп монғол Үгедейдің балас Күйікті ұли хан етіп хан тағина отирғизған кездегі алтинмен әшекейленген кііз үйді атаған.

«Шиңғиснама шежіресінде»:

Шиңғисхан Батуди Жошиниң орнина хан етіп сайлағанда босағасин алтинмен аптаған Алтин Ордаға кіргізгендігі айтилади т.б.

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Алтин Орда қанша уақит өмір сүрді?

  • Алтин Орда турали мәліметтерді қандай деректреден білеміз?

  • «Орда» ұғими қандай мағинани білдіреді?

  • Мұсилман діні қай хандардиң тұсинда қабилданди?

  • Алтин Орданиң идирауина НЕ себеп Болди?


Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: 22- параграфти оқу. Тақирип соңиндағи сұрақтарға жауа беру. Қосимша әдебіеттерді оқу.














Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Ақ Орда

Сабақтиң мақсати:

  • Ақ Орда мемлекетінің құрилуин, етікалиқ құрамин Талдан отирип, саяі жағдайи мен шаруашилиғи турали жан жақти түсінік қалиптастиру;

  • Оқушилардиң танимдилиқ қабілетін дамита отирип, Тарихи оқіғаларға өз бетінше баға беріп, қоритинди жасауға дағдиландиру.

  • Отанниң аріхина құрметпен қарап адамгершілікке, ұлтжандилиққа тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта, сизба

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Алтин Орда қанша уақит өмір сүрді?

  • Алтин Орда турали мәліметтерді қандай деректреден білеміз?

  • «Орда» ұғими қандай мағинани білдіреді?

  • Мұсилман діні қай хандардиң тұсинда қабилданди?

  • Алтин Орданиң идирауина НЕ себеп Болди

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Ақ Орданиң құрилуи, жер аумағи.

  2. Етнікалиқ құрами.

  3. Орданиң ішкі-сиртқи Саяс жағдайи.

  4. Шаруашилиғи.

Ақ Орданиң ішкі және Саяс жағдайин баяндағанда, алдимен Орданиң білеушілерімен танистирамин. Ақ Орда хандариниң мемлекеттің дамуина қосқан үлестері мен орда сақтап қалу үшін жүргізілген соғистари турали төмендегі кестені пайдаланип, түсіндіремін

Ақ Орда ханддари

Хандардиң мемлекеттің таріхиндағи қизметтері.



Ақ Орданиң халқи діқаншилиқпен және жартилай көшплеі малий шаруашилиғимен айналисқан. Оқушиларға төмендегі сұрақтари негізге алип, аталған шаруашилиқ түрлеріне сіпаттама беру тапсирилади.

1.Діқан Деген кім?

2.Діқаншилиқ қай жерлерде жақси дамиди?

3.Олардиң негізгі өсіретін дінді дақилдари мен бау-бақша өнімдерін атаңдар

4.Діқаншилар қандай еңбек құрал-саймандарин пайдаланди?

5.Көшплеі және жартилай көшпелі малий шаруашилиғи Деген нє?

6.Малдиң қандай түрлері көп өсірілді?

7.Жайлауға, қистауға қандай жерлер таңдап алинди?

8. Көшпенділер отириқши халиқпен қандай байланистар жасади?

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

1.Ақ Орда қай кезде құрила Бастаді?

2.Ақ Ордаға қарси Темір әулетінің соғистари қашан аяқталди.

3.Ақ Орда таріхинда ерекше рөл атқарған хандарди атаңдар?

4.Ақ Орда таріх қандай кезеңдерге бөлінді?

5.Ақ Орданиң орнина қандай мемлекет құрилди

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: 23-параграфти оқу.Сұрақтарға жауап беру.















































Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Моғолстан

Сабақтиң мақсати:

  • Оқушиларди Моғолстан мемлекетінің құрилуимен, етнікалиқ құрамимен танистира отирип, Саяс таріхиндағи негізгі оқіғалар турали жан-жақти түсінік беру;

  • Оқушилардиң оқулиқпен өз бетінше жұмис істеу дағдиларин, Тарихи ұғимдарди талдап, салистирип, қоритинди Дасаєв қабілеттерін дамиту;

  • Оқушиларди Тарихи оқіғалардан сабақ алуға, адамгершілікке, ЕЛІН, туған жерін құрметтей білуге тәрбіелеу;

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • .Ақ Орда мен Қазақ хандиғин НЕ байланистиради?

  • Чи не себепті Ақ Орда хандари өздерінің астанаси оңтүстік өңірде орнатуға ұмтилади?

  • Алтин Ордамемлекеті мен Ақ Орда мемлекеті арасинда қандай айирмашилиқтар Болди?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1.Моғолстанниң құрилуи, жер аумағи

2.Халқиниң етнікалиқ құрами.

3. Моғолстанниң ішкі сиртқи жағдайи

4.Моғолстанниң идирауи.

Моғолстанниң етнікалиқ құраминиң қалиптасуи

Жетісу аймағиндағи б.д.д III-II ғ. Бастап, үйсін, қаңли тайпалари мекендеген.

V-VI ғасирларда түрік тілді тайпалар қонистана бастаған.

XIII ғасирда моғолдиң арлат, чорас, калучі тайпалари келіп, жергілікті халиқпен араласип түркіленіп кетті.










Қоритинди: Моғолстанниң негізгі халқи түрік тілдес тайпалар Болди-Дулат, қаңли, үйсін, арғин, баарн, барлас, бүлғаши т.б. Моғолстанниң ішкі-сиртқи Саяс жағдайин була баяндаймин.

Тоғилиқ-Темір хан елдің ішкі-сиртқи жағдайин жақсартип, XVI ғасирдиң басина дейін білік еткен әулеттің негізін қалади.Хандиқтиң бүкіл аумағин біріктіріп, бір орталиққа бағиндирди. Мемлекеттің орталиғи Алмалиқ қаоаси Болди. Ол мұсилман дінін мемлекеттік дін ретінде қабилдади. Тоғлиқ Темір 1360-1361 жилдари Мауараннахрға екі рет сәтті жориқ жасап, балас Іліяс Қожани Мауараннахрдиң хан тағина отирғизип қайтади. Моғолстанға оралған Тоғилиқ-Темір хан қаза болади. Ташкент қаласиниң маңинда 1365 жили 22 маусимда Іліяс Қожа хан Әмір Темір арасинда шешіші «Батпақ шайқаси» болади., Екі жақтан 10 миңға жуиқ адам қирилади.

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

1.Моғолстан атауи қайдан шиқти?

2.Әмір Поладши Деген кім?

3.М.Х.Дулатідің деректері бойинша «Маңлай-Сүбе» жері қай жердини орналасқан?

4.Моғолстанниң орталиғи қай қала Болди?

5.Ташкент маңинда өткен «Батпақ шайқасин» сіпаттаңдар.

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: 24-параграфти оқу Сұрақтарға жауап беру.





























Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Темір мемлекеті

Сабақтиң мақсати:

  • Әмір Темірдің шиққан Тегі және ониң Орта Азія білеген тұсинда жасаған шапқиншилиқ жориқтари мен ониң зардаптари турали толиқ түсініктіқалиптасиру;

  • Әмір Темірдің Алтин Орда, Ақ Орда, Моғолстан хандиқтаримен болған ұристариниң нәтіжелері мен ониң зардаптари турали айта отирип, оқушиларди Талдан жасауға, өз көзқарастарин білдіруге, қоритинди жасауға дағдиландиру.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

Жаңа сабақпен өткен сабақтиң өте тиғиз байланисти екенін ескере келіп, үйге берілген тапсирмани талдаудан бастаймин.Талдау барисинда Мина төмендегі сұрақтарди негізге аламин

1.Моғол атауи қайдан шиққан?

2.Мемлекеттің негізін қандай тайпалар құради?

3.Моғол мемлекетінің қоғамдиқ құрилиси және Саяс жағдайи турали НЕ білесіңдер?

4.Әмір Темірдің шапқиншилиғи Моғол мемлекетінің дамуина қандай иқпал етті?


ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Әмір Темірдің Мауараннахрдағи білікті іеленуі.

2. Әмір Темірдің Алтин Ордаға жасаған жориқтари.

3. Әмір Темірдің Моғолстан хандиғина жориғи.

4. Әмір Темір жориқтариниң зардаптари.

Әмір Темірдің басқа мемлекеттерге жориқтариниң бағиттарин аниқтау үшін әрбір оқуши оқулиқтағи 9-Картама жұмис жасайди. Картадағи шартти белгілерді түсіндіреді. Мәтіннің мазмұнин Баяндай отирип, кісі Аттара мен жер су аттарин, оқіға болған жилдариди оқушилардиң қабилдауина жеңілдету үшін төмендегідей тапсирмалар беріледі. Мұнда тікелей оқулиқпен жұмис жасалади. Жауаптари дәптерге жазилади.

Әмір Темір Тоқтамис:

1.Екеуін қандай оқіғалар байланисьиради?

2.Ол оқіғалар қай жилдари Болди?

3.Қандай жер Аттара естеріңде қалди?

Әмір Темір -Ұрұс хан және ониң ұли Темір - Мәлік

1.Бұларди қандай оқіғалар байланистирди?

2.Ол оқіғалар қай жилдари Болди?

3. Қандай жер Аттара естеріңде қалди?

Әмір Темір-Қамар ад-дін:

1.Екеуін қандай оқіғалар байланистирди?

2.Ол оқіғалар қай жилдари Болди?

3. Қандай жер Аттара естеріңде қалди?

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • 1.Әмір Темір млості хан атағин іелене Алмаді?

  • 2.Мауараннахр мемлекеті қай жердини орналасти?

  • 3.Тоқтамис млості ҰРұс ханға өшікті?

  • 4.Темір жориқтариниң барлиғи сәтті Болди ма?

  • 5.Темір шапқиншилиғиниң ең ауир зардаптари неден көрінеді ?.

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: 25-параграфти оқу. Картадан Әмір Темір жориқтариниң бағиттарин көрсету. Жұмис дәптеріндегі тапсирмаларди ориндау.




























Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Ноғай Ордас. Солтүстік Қазақстан және Батис Сібір

Сабақтиң мақсати:

  • Оқушиларди XIII -XV ғасирлардағи Қазақстан жер аумағинда өмір сүрген Ноғай Ордасиниң және Сібірді мекендеген түрік тайпалариниң таріхимен, мәденіетімен танистиру;

  • XIII -XV ғасирлардағи Қазақстанниң батиси мен солтүстігіндегі негізгі оқіғаларди көрсете отирип, оқушилардиң өзіндік Ойла, пікір қориту және Тарихи танимдиқ қабілеттерін дамиту;

  • Аталған мемлекеттердің ішінде қазақ тайпалариниң басим болипой, өз мемлекеттерін қалиптастируға алғанина мақтан ете отирип, оқушиларди ұлтжандилиққа отансүйгіштікке тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • 1.Әмір Темір млості хан атағин іелене Алмаді?

  • 2.Мауараннахр мемлекеті қай жердини орналасти?

  • 3.Тоқтамис млості ҰРұс ханға өшікті?

  • 4.Темір жориқтариниң барлиғи сәтті Болди ма?

  • 5.Темір шапқиншилиғиниң ең ауир зардаптари неден көрінеді ?.

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. .Ноғай Ордаси.Жер аумағи мен халқиниң етнікалиқ құрами.

2. Сарайшиқ қаласи.

3.Қоғамдиқ құрилиси.

4.Ноғай Ордасиниң Саяс таріх

5.Ноғай Ордасиниң идирауи

6.XIII-XV ғасирлардағи Солтұстік Қазақстан және Батис Сібір

7.Сібір хандиғиниң ішкі және сиртқи Саясат.

Өздік жұмис: Жаңа тақирипти оңай меңгерту үшiн синипти eкi топқа бөлiп тапсирма беремiн:

1-шi топқа тапсирма - Ноғай Ордасиниң қоғамдиқ құрилисин, Саяс таріхин Ақ ордам салистиру.

2-шi топқа тапсирма - Батис Сiбiрдi басқарған Шайбани әулетi білеушiлерiнiң iшкi және сиртқи саясатимен танистиру.

1-топтиң тапсирмаси бойинша төмендегi схемани толтиру қажет:

Ноғай Ордас ~ жер аумағи

~ Етнікалиқ құрами

~ Қоғамдиқ құрилиси

~ Саяс жағдайи

АқОрда ~ жер аумағи

~ Етнікалиқ құрами

~ Қоғамдиқ құрилиси

~ Саяс жағдайи

Бұл өзiндiк жұмис оқушилардиң өткен тақириптарди қайталап, Еске тyсipyiнe мүмкiндiк берiп, бiлiмiн жетiлдiре түседi.


2-топтиң тапсирмаеи бйинша төмендегi кecтeнi толтиру қажет:


Сібір хандиғиниң жер аумағи орталиғи

Хандари

Хандиқ таріхиндағи

ІРІ оқтғалар





Топ болипой жұмис жасау тіiмдi, себебi оқушилар өздерiне берiлген тапсирмани Талдан отирип, сабақти толиқ ігеруiне мүмкiндiк жасайди. Eкi топ бiрiн-бiрi толиқтирип отиради.

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • «Ноғай» атауи кайдани шиққан және онин; «Maңғит елi» деп Аталом себебi нелiктен?

  • Ноғай Ордасиниң негiзiн қалаған Едiгенің Басти жауи кiмболди?

  • Ноғай Ордасиниң идирауиниң Басти себебi неде?

  • Сiбiр хандириниң құраминда қандай қазақ тайпалариболди?

  • Тайбұғалиқтар Деген кiмдер?

  • Сiбiр хандирин қандай хандар біледi?

  • Сiбiр xaндиғин қазақ халкиниң қалиптасуина иқпaл еттi ме?

Ү.Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: §26





































Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Әбілқайир хандиғи

Сабақтиң мақсати:

  • Әбiлқайир хандиғи Немес «көшпелi өзбек хандиғи» деп Аталом себептерiне, ониң мемлекет болипой құрилуина негiз болған жағдайларға сіпаттама берiп, оқушиларди ониң жарти ғасирлиқ таріхимен танистиру;

  • Орта ғасирлардағи Қазақстан жер аумағиндағи мемлекеттердiң өзiне тән ерекшелiктерiн бiлуге, оқушиларди өзiндiк ойлауға, пiкiр қоритуға үйрету;

  • Хандидтиң ниғаюина және әлсiреуiне тiкелей себеп болған қазақ тайпlaлариниң күштi иқпaлин көрсете отирип, оқушилардиұ лтжандилиққа, отансүйгiштiкке тәрбіелеу;

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта, суреттер

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

Картама жұмис жасай отирип, Мина төмендегi сұрақтарға жауап алинуи Шарт.


1. Ноғай Ордасиниң құрилуина қандай Саяс жағда лар әсер eттi

2. Орданиң жер аумағин картадан көрсетiңдер?

3. Ноғай Ордасиниң негізін қалаған Едіге турали қандай Тарихи деректерді білесің?

4. 0рданиң өмiрiнде маңизди Орина алған Сарайшиқ қаласин сіпаттаңдар.

5. Мемлекеттiц идирауина НЕ себеп Болди?

6. Батис Сiбiрде Tүрiк тайпалариниң мекендeгeнiн қандай деректер делелдейдi?

7. Ібадов хан қандай саясат жүргiздi?


ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Әбiлқайир хандиғиниң құрилуи, жер аумағи.

2. Халқиниң етнікалиқ құрами.

3. Әбiлқайир хандиғиниң ниғаюи.

4. Хандиқтиң әлсiреуi.


ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Әбiлқайир хандиғи қай ұлистиң. құpaминдa Болди?

  • Toқсaн eкKi баули өзбек »шежiресiнде қазақ тайпалари турали НЕ айтилди?

  • Жәнiбек пен Керей сұлтандардиң. Әбiлқайирдан бөлiніп кетyiнe қандай жағдайлар себеп Болди?

  • Хандиктиң әлеiреуiне қандай оқіға әсер eттi?

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: §27.

















Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қазақстан терреторіясиндағи орта ғасирлиқ мемлекеттердің әкімшілік құрилиси, қоғамдиқ құрилими, жерді пайдалану және червоним-салиқтар

Сабақтиң мақсати:

  • Ақ Орданиң, Моғолстанниң, Әбiлқайир хандиғиниң, Ноғай Ордасиниң әлеуметтiк және мемлекеттiк-әкiмшiлiк құрилиси турали түciнiктi қалиптастиру.

  • Оқушилардиң оқулиқпен өз бетiнше жұмис iстey дағдиларин, Тарихи ұғимдарди талдап, салистирип, қоритинди жасау қабiлеттерiн дамиту;

  • Қазақстанниң терріторіясиндағи ортағасирлик. мемлекеттердiң таріхиндағи ортақ ұқсастиқтарди көрсете отирип, оқушилардиң сабақ үстiнде тақирипти толиқ. меңерiп, тәлiм-тәрбіе алуина қолайли жағдай тудиру

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Әбiлқайир хандиғин млості «Көшпелi өзбек ұлиси» деп атайди?

  • Әбiлқайир хандиғиниң жер аумағин сіпатта.

  • Хандиқтиң етнікалиқ құрами турали айтиңдар.

  • Қосимша әдебіеттерде Әбiлқайир мен қазақ сұлтандари Жәнiбек пен Керейдiң арасиндағи жағдай қалай баяндалади?


ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Әлеуметтiк құрилиси.

2. Жергей меншiктiк қатинастар.

3. Салиқ түрлерi және мiндеткерлiктер.

  1. Қоғамдиқ және екiмшiлiк құрилиси

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Аталған мемлекеттерде хан болуға кiмдep құқили Болди?

  • Қараша халиқ Немен айналисти?

  • Мемлекеттерде феодалдиқ қатинастардиң жоғари деңгейде болғанин неден көремiз?

  • Мемлекет үшiн салиқтардиң қандай маңизи бар?

  • Сендер қандай вкiмшiлiк аумақта тұрасиңдар?

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: §28





















Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: ХІҮ-ХҮ ғасирлардағи Қазақстанниң економікалиқ жағдайи.

Сабақтиң мақсати:

  • XIV-ХУ ғасирлардағи Қазақстанниң економікалиқ жағдайи турали толиқ түciнiкті қалиптастиру;

  • Оқушилардиң оқулиқпен өз бетiнше жұмис iстey дағдиларин, Тарихи құрилимдарди талдап, салистирип, қоритинди жасау қабiлеттерiн дамиту;

  • Шаруашилиқтиң, қоленердiң даму, ониң қири мен сири турали түсiндiре отирип, оқушиларди еңбексуйгiштікке, дұрис тәлiм-тәрбіе алуға тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта, суреттер

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  1. XIV-Х V ғасирлардaғи Қазақстанниң жер ayмaғиндағи мемлекеттердiң әлеуметтi

Және әкiмшiлiк құрилиси турали НЕ бiлдiңдер?

2. Жергей меншiктiң түрлерiн атаңдар.

3. Салиқтиң қандай түрлерi Болди?

4. Басқару жүйесiнде қандай лауазимдар Болди?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Мал шаруашилиғиниң даму.

2. Егiншiлiктiң даму.

3. Қалалар.

4. Қолөнер мен зергерлiк өнердiң даму.

Өзiндiк жұмис. Жаңа сабақ бойинша оқушиларға мәтінмен тереңiрек танисип оқип шиғуди тапсиради.

Әpi қарай өзiндiк жұмистарди ориндау үшiн синипти 4 топқа бөлiп, әрқайсисина тапсирмалар берiледi. Әрбiр тақирипшаниң мазмұнин ашу үшiн Картама жұмис жасау, Кестен толтиру, сөйлемдердi толиқтиру ұсинилади.

1-шi топ «Мал шаруашилиғи» бойинша кecтeнi толтируи тіiс.

2-шi топқа «Егiншiлiк» бойинша сұрақтар мен ониң жауаптарин дайиндау тапсирилади

Егiншiлiк Қазақстанниң қай өңiрiнде, атап айтқанда қай жерлерде жақси дамиди?

Оңтүстiк және оңтүстiк-шиғиc өңipдe Жетiсу, Йаси, Сауран, Отирар, Сайра, Созақ, Сиғанақ, Тараз, Талхірда дамиди.

- Егiншiлiк қандай өзен-көлдердiң бойинда дамиди?

-Сирдарія, Арись, Талас, Шу, Iле, Балдаш, Төменариқ, Бозғилариқ т.т. бойинда.

-Қандай eгiн өнiмдерi өсiрiлдi?

-Бідай, Арпа, тари, күрiш, бау-бақша өнiмдерi.

3-шi Топдах XIV - ХҮ ғасирлардағи Қазақстанниң економікалиқ өмiрiнде маңизди Орина алған қалаларди картадан көрсету және әңгiмелеу тапсирилади.

4-шi топқа кecтeнi толтиру тапсирилади (үлгiсi дідактікалиқ .м.атеріалда берiлге)

Қолөнер салалари

Жасалған бұйимдар

Табилған жерлері




Өз бетінше жұмис жасаудиң нәтіжесі - оқушиниң жаңадан алған бiлiмiн шиғармашилиқпен Ігера қабiлетiн, алинған матеріалди өңдеу және зерттеушiлiк әдебiнiң дағдиларин дамиту болипой табилади.

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Жартилай отириқши малий шаруашилиғиниң көшпелi малий шаруашилиғинан

қандай айирмашилиқтари бар?

  • Eгiн шаруашилиғи Қазақстанниң қай жерлерiнде басим Болди?

  • Қ алалар қ Андай ма ң из ғ а не Болди?

  • Қ ол ө нердi ң дамуини ң алдин ғ и ғ асирлар ғ а қ ара ғ Анда ерекшелiктерi Болди ма?

Ү. Бағалау: ҮІ. Үйге тапсирма: 29-параграфти про қ у. A қ Орда, М оғолст ан, Ә бiл қ a йир xaнд иғи, Н оғ ай Ордас та қи pиптарин қ a йт Алау.


Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қазақстан аумағиндағи етносаясі қауимдастиғиниң қалиптасуи.

Сабақтиң мақсати:

  • Қазақстандағи етносаясі қауимдастиқтиң қалиптасу таріхимен танистиру.

  • Қазақстан аумариндағи ежелгi тайпалар мен орта ғасирдағи етностардиң даму ерекшелiктерiн салистира отирип, оқушиларди өз бетiнше қоритинди жасауға дaғдиlландиру, танимдиқ қабiлетiн дамитип, iзденiске баулами.

  • Оқушиларди өз елiнiң таріхин құрметтеуге, ұлтжандилиққа тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта, суреттер, сизба

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • XIV-XV ғасирлардағи Қазақстанниң економікалиқ жағдайи қандай Болди?

  • Сол кездегi негiзгi шаруашилиқ түpiн атаңдар ?.

  • Қазiргi замандіть қолөнер бұйимдари қалай бағаланади?

  • Aқ Орданиң, Моғолстанниң, Әбiлқайир xaндиғиниң, Ноғай Ордасиниң қандай ортақ белгiлерi Болди?

  • Аталған мемлекеттердiң өмip cүpгeндiгiн қай авторлардиң деректерi дәлелдейдi?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Ежелгi заманғи туистиқ белгiлер.

2. Орта ғасирдағи етнікалиқ өзгерiстер.

З.Қазақстандағи етносаясі қауимдастиқтиң қалиптасуи.

Оқушилардиң Ойла қабiлетiн дамиту мақсатинда минадай сұрақтар қойилади:

- «Етнос» Деген атауди қалай түсiнесiңдер?

- Қазақстанда қазiргi уақитта қанша ұлт өкiлдерi тұради?

- Адамдардиң нәсiлдерi турали НЕ бiлесiңдер?

- Қазақстанди мекендеген қандай ежелгi тайпаларди бiлесiңдер?

Тақирипти оқушилардиң санасина толиғирақ жеткiзу үшiн они Баяндай барисинда өз бетiнше жұмис жасату. Ол үшiн оқушиларға 6-синипта өткендерiн қайталап, Еске түcipy. Тапсирма бойинша оқушилар төмендегi сұрақтарға жауап жазади:

1.Сақ, үйсiн, қаңли, сарматів және Андрон тайпалариниң өмip сүрген жерлерiн картадан көрсетiңдер. Олард ғалимдар қандай тұрпатқа жатқизади?

2. Ғұндарди қандай тұрпатқа жатқизади? Қазақстандағи Тарихи тұрғиндар қандай тiлде сөйледi?

3. Монғол шапқиншилиғина байланисти тұрғиндар қандай антропологіялиқ езгерiстерге ұширади?

4. Қазақ халқиниң етнікалиқ жағинан қалиптасуина қай хандиқтиң тайпалари Басти рөл атқарди?

Тапсирма бойинша оқушилар бiрiн-бiрi толиқтира отирип, жауап бередi.

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Қазақ етносаясі қауимдастиғиниң қалиптасуи қанша уақитқа созилди?

  • Қaзақтардиң халиқ (болипой қалиптасуи млості 150-200 жилға кешеуiлдедi?

  • Рузбіханниң шежiресiнде ХVғасирда Қазақстанда тұрған Tүрікi тайпалари турали НЕ айтилди?

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: §30. Картама жұми жасау.









Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қазақ жүздері

Сабақтиң мақсати:

  • Оқушиларди қазақ, халқиниң қалиптасу таріхимен танистиру;

  • «Қазақ,», «Алаш» атаулариниң, қазақ, жүздерiнiң Пайда болу турали аниздарди, дepeктepдi салистира отирип, оқушиларди өз бетiнше қоритинди жасауға дағдиландиру, танимдиқ, қабiлетiн дамитип, iзденiске баул;

  • Оқушиларди өз елiнiң таріхин құрметтуге, ұлтжандилиққа, Отанин сүюге тәрбіелеу

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта, сизба

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Халиқтардиң қалиптасу таріхин қандай ғилимдар зерттейдi?

  • Қазақстандиқ, қандай антрополог ғалимдарди бiлесiңдер?

  • Қазiрге дейiн өздерiнiң Тарихи атауларин сақтап қалған қазақттин ру-тайпаларин атаңдар.

  • Рузбіханни ң деректерi шиндиққа а жанаса ма?

  • «М оғол» атауи млості жойилип до e тт i деп ойлайси ң дар?

  • «Өзбек» атауи қайдан шиқти?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1. Қазақ халқиниң қалиптасуи.

2. «Қазақ» атауиниң шиғуи.

3. «Алаш» атауи мен ж ү здердi ң Пайда болу.



Қазақ халқиниң қалиптасуи

hello_html_2ab0a6e2.gifhello_html_m74a9b355.gif




hello_html_m1f332c84.gif




hello_html_2e5dbac4.gif



hello_html_309662e7.gif




ІҮ. Сабақтиң бекіту:

Оқушилардиң жауаптарин қоритиндилап, сабақти бекітуге сұрақтар қою:

  • Қазақ халқи қашан қалиптаса Бастаді?

  • «Қазақ» атауи қандай мағина береді?

  • «Алаш атауина байланисти қандай аңиздарди білесің?


Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: §31.





Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Матеріалдиқ мәденіет

  • Оқушиларди XIV-XV ғасирлардағи Қазақстаннниң матеріалдиқ және Рухані

мәденіетімен, діні наним-сенімдерімен танистиру;

  • Орта ғасирларда қазақстанниң жер аумағинда өмір сүрген халиқтардиң мәденіетімен танистира отирип, оқушиларди өз бетінше қоритинди жасауға дағдиландиру;

  • Мәденіетпен байланисти оқушиларға естетікалиқ тәрбіе беру, өнерге, сұлулиққа Деген құштарлиғин арттиру

Сабақтиң түрі: Лекція

Әдісі: Баяндай, сұрақ-жауап

Көрнекілігі: карта

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

Қазақстанди мекендеген ежелгі тайпалардиң туистиқ белгілері Болди ма?

ә) Қазақстанға колагену монғол тайпалариниң түркіленіп кетуіне НЕ себеп Болди?

б) Етоносаясі қауимдастиқ Деген нє?

в) Етносаясі тұрақсиздиқтиң себептерін атаңдар?

г) Жәнібек пен Керейдің Жетісуға қарай қонис аударуи мәжбүрлік Болди ма әлде жер таңдади ма?

ғ) Біздің мемлекетіміз бен көршілер түрік тілдес елдердің арасинда әлі де ұқсастиқ сақталған ба?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

1.Матеріалдиқ мәденіеті.

2. Рухані мәденіет.

3. Музика өнері.

4. Діні наним сенімдер.


ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Мәденіет Деген нє?

  • Ониң қандай түрлері бар?

  • Матеріалди ігіліктерді өндіру тікелей малий өсірумен байланисти болғандиғин дәлелдейді?

  • Ауиз әдебіетінің түрлерін атаңдар?, Олардиң қандай тәрбіелік мәні бар?

  • Қазақстанда іслам діні млості баяу іаралди?

  • «Шамандиқ» дегенді қалай түсінесің?

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: §32.











Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Рухані мәденіет

Сабақтиң мақсати:

  • Қазақстанниң XIV-XV ғасирлардағи сәулет өнерінің ескерткіштері турали, Олард салуға қолданған матеріалдар туарли түсінік беру;

  • Қазақстан аумағиндағи сәулет өнерінің ескерткіштерін салистира отирип, оқушилардиң танимдилиқ қабиілетін дамиту,

  • Оқушилардиң өз елінің таріхин ескерткіштер мен ұлттиқ құндилиқтарин құрметтеуге, Отан сүбге, ұлтжандилиқ құндилиқтарин құрметтеу және тәрбіелеу, өнерге қизиғушилиғин тудиру;

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Мәденіет Деген нє?

  • Ониң қандай түрлері бар?

  • Матеріалди ігіліктерді өндіру тікелей малий өсірумен байланисти болғандиғин дәлелдейді?

  • Ауиз әдебіетінің түрлерін атаңдар?, Олардиң қандай тәрбіелік мәні бар?

  • Қазақстанда іслам діні млості баяу іаралди?

  • «Шамандиқ» дегенді қалай түсінесің?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Кесенелердің қазақ жерінде салину себебі неде?

  2. Кесенелердің күмбезі болу нені аңғартади?

  3. Ғімараттардағи ою-өрнектер бояуиниң ғасирлар бойи сақталуиниң сири неде деп ойлайсиңдар?

  4. Түркістан қаласиниң мұсилман қауими үшін «екінші Мецці» атануи млості байланисти? т.б.

Өзіндік жұмис. Оқушиларға оқулиқти, Картал пайдалана отирип, ХІҮ-ХҮ ғасирлардағи сәулет ғімараттари, олардиң салинған кезеңі мен орналасқан жері, құрилиси мен ғімараттардиң халиқтардиң тұрмис-тіршілігіндегі рөлі жайли кестені толтирту.

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Сәулет өнері Деген нє?

  • ХІҮ-ХҮ ғасирлардағи кейбір сәулет ғімараттариниң оси уақитқа дейін сақталуина НЕ себеп болған?

  • Сол кездегі кесенелердің салинуина қатисти қандай аңиз-деректерді білесіңдер?

  • Қолданбали өнер Деген нє?

  • Еліміздегі мәдені мұраларди қорғау бойинша Сендер қандай іс-кулі өткіздіңдер?

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: 33-параграфти оқу. Көне ескерткіштерді табудь археологія ғилиминиң рөліне мисалдар келтіру.






Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қалалиқ сәулет өнері, сәндік-қолданбали өнер

Сабақтиң мақсати:

  • Қазақстанниң XIV-XV ғасирлардағи сәулет өнерінің ескерткіштері турали, Олард салуға қолданған матеріалдар туарли түсінік беру;

  • Қазақстан аумағиндағи сәулет өнерінің ескерткіштерін салистира отирип, оқушилардиң танимдилиқ қабиілетін дамиту,

  • Оқушилардиң өз елінің таріхин ескерткіштер мен ұлттиқ құндилиқтарин құрметтеуге, Отан сүбге, ұлтжандилиқ құндилиқтарин құрметтеу және тәрбіелеу, өнерге қизиғушилиғин тудиру;

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсирмасин сұрау:

  • Мәденіет Деген нє?

  • Ониң қандай түрлері бар?

  • Матеріалди ігіліктерді өндіру тікелей малий өсірумен байланисти болғандиғин дәлелдейді?

  • Ауиз әдебіетінің түрлерін атаңдар?, Олардиң қандай тәрбіелік мәні бар?

  • Қазақстанда іслам діні млості баяу іаралди?

  • «Шамандиқ» дегенді қалай түсінесің?

ІІІ. Жаңа сабақтиң жоспари:

  • Сәулет өнері

  • Көккесене

  • Алаша хан кесенесі

  • Қолданбали өнер

  1. Кесенелердің қазақ жерінде салину себебі неде?

  2. Кесенелердің күмбезі болу нені аңғартади?

  3. Ғімараттардағи ою-өрнектер бояуиниң ғасирлар бойи сақталуиниң сири неде деп ойлайсиңдар?

  4. Түркістан қаласиниң мұсилман қауими үшін «екінші Мецці» атануи млості байланисти? т.б.

Өзіндік жұмис. Оқушиларға оқулиқти, Картал пайдалана отирип, ХІҮ-ХҮ ғасирлардағи сәулет ғімараттари, олардиң салинған кезеңі мен орналасқан жері, құрилиси мен ғімараттардиң халиқтардиң тұрмис-тіршілігіндегі рөлі жайли кестені толтирту.

ІҮ. Сабақтиң бекіту:

  • Сәулет өнері Деген нє?

  • ХІҮ-ХҮ ғасирлардағи кейбір сәулет ғімараттариниң оси уақитқа дейін сақталуина НЕ себеп болған?

  • Сол кездегі кесенелердің салинуина қатисти қандай аңиз-деректерді білесіңдер?

  • Қолданбали өнер Деген нє?

  • Еліміздегі мәдені мұраларди қорғау бойинша Сендер қандай іс-кулі өткіздіңдер?

Ү. Бағалау:

ҮІ. Үйге тапсирма: 33-параграфти оқу. Көне ескерткіштерді табудь археологія ғилиминиң рөліне мисалдар келтіру.






Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: ІІ бөлім мен ІІІ тоқсанди қайталау.

Сабақтиң мақсати:

  • Өткен сабақтарди қайталау арқили оқушилардиң алған білімдерін орниқтиру;

  • Оқушилардиң тест сұрақтаримен өз бетінше жұмис істеу дағдиларин, Тарихи ұғимдарди Талдан, салистирип, қоритинди жасау қабілеттерін дамиту;

  • Оқушиларди үзбей Білім алуға, Талман ізденуге, дұрис тәлім-тәрбіе алуға тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: қайталау

Әдісі: жінақтап-қайталау.

Көрнекілік:

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсирмасин сұрау:

  • Екінші бөлім қай ғасирлар аралиғин қамтіди?

  • Қарахан хандиғинда халиқтан салиқ жінаєт құқи қалай аталди?

  • Ж.Баласағұн, М. Қашқарі, А.Йасауі қай мемлекетте өмір сүрген?

  • Қарақитайлар қай тілде сөйледі?

  • Наймандар мен Керейлер қай дінге Сенг?

  • «Қипшақ» їв ати алғаш рет қай жердини кездескен?

  • Дешті-Қипшақ аймағина қай аймақ кірмеген?

  • Ұли Жібек залізниця қай кезден бастап мәмілегерлік және Сауда қизметін атқара Бастаді?

  • Қазақстан бойинша Жібек залізниця қизметі қашан тоқталди?

  • Ежелгі Отирар қай жердини орналасқан?

  • Монғол-татар шапқиншилиғи кезінде Оңтүстік Қазақстанда білік кімнің қолинда Болди?

  • Шиңғисханниң білік құрған жилдарин атаңиз?

  • Қашан Шиңғисхан әскері Жетісуға басип кірді?

  • «Отирар» апатії қашан Болди?

  • Қай ұлисқа Қазақстан аймағи кірген жоқ?

  • Монғолдардиң заңи қалай аталди?

  • Тисяча двісті тридцять сім жили Бату қай жерлерді бағиндируға аттанди?

  • Алтин Орда қашан құрилди?

  • Алтин Орда қашан идиради, Қазақстанда қандай мемлекеттер құрилди?

  • Моғолстан мемлекеті қай жердини құрилди?

  • Салиқтиң қандай түрлері бар?

  • Ақ Орданиң астанаси?

  • Әмір Темір қай мемлекетті басқарди?

  • Орта ғасирдағи Қазақстан халиқтариниң негізгі шаруашилиғи қандай?

  • Алтин Орданиң мемлекеттік тілін атаңдар?

  • «Қазақ» атауи қандай мағинани білдіреді?

  • Сопилиқ Деген нє?

  • Қожа Ахмет Йасауі қай ғасирда салинған?

  • ХІҮ-ХҮ ғасирлардағи қандай мәденіет мұраларин білесіңдер?

  • Атақти ғұламалардан кімдерді білесіңдер?

  • Рухані мәденіетке НЕ жатади?

  • Матеріалдиқ мәденіет дегеніміз нє?

  • «Вакф» Деген нє?

  • Егін шаруашилиғи Қазақстанниң қай жерлерінде дамиди?

  • Қандай қалалар қоғамниң дамуинда маңизди рөл атқарди?

  • «92 баули өзбектер» шежіресінде қазақтар турали НЕ айтилди?

  • Өлкеде іслам діні қалай Тарадая?

Сабақти бекіту:

  1. «Іә-Жоқ»

  2. «Топтастиру»

  3. «Кубізм»

  4. «ККК»

  5. «Мұни әркім білуі тііс»


Бағалау:

Үйге тапсирма: Қайталау

































Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қазақ халқиниң ұлттиқ мемлекетінің құрилуи алғишарттари

Сабақтиң мақсати:

  • Қазақ ұлттиқ мемлекетінің құрилуи қарсаңиндағи Қазақстанниң Саяс, економікалиқ және етнікалиқ жағдайимен оқушиларди жан-жақти танистиру;

  • Қазақ хандиғиниң құрилуина иқпал еткен Тарихи факторларди салистира отирип, оқушилардиң танимдиқ қабілетін дамитип, өз бетінше қоритинди жасауға, ізденуге дағдиландиру;

  • Оқушиларди өз елінің таріхин, тілін, дінін, ұлттиқ құндилиқтарин құрметтеуге, Отанин сүюге, ұлтжандилиққа тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілік: карта, сизбалар, суреттер

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсирмасин сұрау:

  • Өткен тоқсанға қисқаша шолу жасау.

Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Ұлттиқ мемлекеттің құрилу қарсаңиндағи Қазақстандағи Саяс жағдай.

  2. Қазақ ұлттиқ мемлекетінің құрилу қарсаңиндағи етнікалиқ жағдай.

  3. Қазақ ұлттиқ мемлекетінің құрилу қарсаңиндағи економікалиқ жағдай

Қ hello_html_m1a7bf699.gif азақ ұлттиқ мемлекеті құрилуиниң алғишарттари


hello_html_7bc775c.gif

hello_html_m4aa8abc9.gif


hello_html_m34b1dd6f.gif


hello_html_m4022920.gif


hello_html_6550778.gif

hello_html_m2706f61e.gif



Сабақти бекіту:

  • Әбілқайир хан өз қол астиндағиларға қандай қисим көрсетті?

  • Қазақ сұлтандариниң Әбілқайирға қарси шиғуиниң себебі неде?

  • Қазақстандағи ру-тайпалардиң негізгі етнікалиқ құрами қандай Болди?

  • Сауда саттиқ қандай қалаларда жақси дамиди?

  • Халиқтиң жалпи тұрмиси қандай Болди?

Бағалау:

Үйге тапсирма: §34 параграфти оқу. Ақ Орданиң хандирин және білік еткен кезеңдерін жазип Келу.


Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Мемлекеттің негізін қалаушилар Керей мен Жәнібек

Сабақтиң мақсати:

  • Қазақ хандиғиниң құрилуи, ониң алғашқи аумағи мен алғашқи қазақ хандари турали мәліметтермен оқушиларди жан-жақти танистиру;

  • Тарихи құжаттарди оқу арқили оқушилардиң қазақ хандиғин құру турали өз пікірлерін айтип, мәселені Тарихи шиндиқ тұрғисинан бағалау қабілеттерін қалиптастиру;

  • Қазақ мемлекетін құрған қазақ хандариниң іс-әрекеттерін негізінде оқушиларди ұлттиқ патріоттиқ тәрбіеге баулами.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті «ККК»,

Көрнекілік: карта

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсирмасин сұрау:

  • Әбілқайир хан өз қол астиндағиларға қандай қисим көрсетті?

  • Қазақ сұлтандариниң Әбілқайирға қарси шиғуиниң себебі неде?

  • Қазақстандағи ру-тайпалардиң негізгі етнікалиқ құрами қандай Болди?

  • Сауда саттиқ қандай қалаларда жақси дамиди?

  • Халиқтиң жалпи тұрмиси қандай Болди?

Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Хандиқтиң негізін қалаушилар-Жәнібек пен Керей.

  2. Алғашқи қазақ хандиғиниң аумағи

  3. Халқиниң етнікалиқ құрами

  4. Көрші елдермен қарим-қатинаси.

«ККК» әдісі бойинша 4 тақирипти 4 топқа бөліп беремін.

Сабақ соңинда өзім сараптама жасаймин.

Сабақти бекіту:

  1. Жәнібек пен Керей кімнің ұрпақтари?

  2. Қазақ хандиғи қай жерлерде құрилди?

  3. Қазақ хандиғи қашан құрилди?

  4. Қазақ хандиғиниң етнікалиқ құрами неліктен үнемі толиғип отирди?

  5. Қазақ хандиғи қандай елдермен қарим-қатинас жасади?

Бағалау:

Үйге тапсирма: §35.











Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қазақ хандиғи ішкі-сиртқи жағдайи, қазақ мемлекітінің құрилуиниң Тарихи маңизи

Сабақтиң мақсати:

  • Қазақ хандиғиниң ішкі және сиртқи Саяс жағдайи турали, қазақ ұлттиқ мемлекетінің құрилуиниң Тарихи маңизи турали оқушиларға жан-жақти түсінік беру;

  • Оқушилардиң сабаққа Деген қизиғушилиқтарин тудиру, өз ойларин айтуға жетелеу, Ойла қабілеттерін дамиту;

  • Қазақ хандиғиниң ішкі және сиртқи Саяс жағдайин Баяндай отирип, қазақ хандариниң мемлекет құрудағи көреген саясатина оқушилардиң назарин аударип, адамгершілікке, ЕЛІН, туған жерін құрметтей білуге тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: Лекція

Әдісі: Баяндай

Көрнекілік: карта, сизба

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсирмасин сұрау:

  1. Жәнібек пен Керей кімнің ұрпақтари?

  2. Қазақ хандиғи қай жерлерде құрилди?

  3. Қазақ хандиғи қашан құрилди?

  4. Қазақ хандиғиниң етнікалиқ құрами неліктен үнемі толиғип отирди?

  5. Қазақ хандиғи қандай елдермен қарим-қатинас жасади?

Жаңа сабақтиң жоспари:

    1. Хандиқти басқару ІСІ

    2. Хандиқтиң ішкі жағдайи

    3. Сиртқи Саяс жағдайи

    4. Қазақ ұлттиқ мемлекетінің құрилуиниң Тарихи маңизи

Оқушиларға: -Мемлекет болипой қалиптасу үшін қандай шарттар қажет? -Депо сұрақ қоямин. Жауаби:

  • Басқару ІСІ

  • Халқи

  • Шекараси

  • Тілі, діні

  • Заңи

  • Әскері ІСІ

  • Ішкі-сиртқи Саясат т.б.

Сабақти бекіту:

  • Хандиқти басқару ІСІ кімдерге тіесілі Болди?

  • Қазақ хандари Сир бойиндағи қалаларға млості құштар Болди?

  • Қазақ хандири мен Шайбани ханниң шайқастари қай жерлерде өтті?

  • Қазақ ұлттиқ мемлекетінің құрилуиниң Тарихи маңизин атап көрсетіңдер.

Бағалау:

Үйге тапсирма: 36-параграфти оқу. Қазақстан Республікасиниң қазіргі ішкі және сиртқи Саясат турали білетіндерін дәптерлеріне жазғизу.





Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қасим хан

Сабақтиң мақсати:

  • Қасим ханниң тұсиндағи қазақ хандиғиниң ішкі және сиртқи Саяс жағдайимен, Қасим ханниң заңдаримен оқушиларди жан-жақти танистиру;

  • Оқушилардиң оқулиқпен өз бетінше жұмис істеу дағдиларин, Тарихи ұғимдарди талдап, салистирип, қоритинди жасау қабілеттерін дамиту;

  • Қазақ хандиғиниң ішкі және сиртқи Саяс жағдайин Баяндай отирип, Қасим ханниң мемлекетті ниғайтудағи іс-әрекетіне оқушилардиң назарин аударип, адамгершілікке, ЕЛІН, туған жерін қрметтей білуге тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілік: карта, Сурет.

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсирмасин сұрау:

  • Хандиқти басқару ІСІ кімдерге тіесілі Болди?

  • Қазақ хандари Сир бойиндағи қалаларға млості құштар Болди?

  • Қазақ хандири мен Шайбани ханниң шайқастари қай жерлерде өтті?

  • Қазақ ұлттиқ мемлекетінің құрилуиниң Тарихи маңизин атап көрсетіңдер.

Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Қасим хан тұсиндағи Қазақ мемлекетінің даму.

  2. Қасим ханниң заңдари

  3. Қасим ханниң ішкі саясат

  4. Қасим ханниң сиртқи Саясат

  5. Қасим хандиғиниң жер аумағиниң кеңеюі және халиқ саниниң ұлғаюи.

Қасим тұсиндағи аса маңизди Тарихи оқіғалар кестесін толтириңдар

Тарихи оқіғалар

Хронологіялиқ ауқими

Қисқаша Сипатого

Қазақ таріхиндағи маңизи





Сабақти бекіту:

  • Қасим ханниң тұсинда қазан хандиғи ниғайди деп айтуға негіз бар ма?

  • «Қасим ханниң қасқа Гміна Жолиня» енгізудің қандай маңизи Болди?

  • Қасим ханниң басқа елдермен діпломатіялиқ қатинас орнатуиниң қандай тіімді жақтари Болди?

  • Қазіргі кезде Қазақстан Республікасинда қанша халиқ бар?

  • Қасим тұсинда хандиқтиң астанаси қай қала Болди?

  • Жер көлемінің үлкендігі, халиқ саниниң көптігі мемлекеттің дамуина иқпал ете ме?

Бағалау:

Үйге тапсирма: § 37-параграфти оқу. Сұрақтарға жауап беру.




Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Хақназар хан

Сабақтиң мақсати:

  • Хақназар ханниң тұсиндағи қазақ хандиғиниң жағдайи турали, Хақназар ханниң басқа елдермен қарим-қатинаси турали оқушиларди жан-жақти танистиру;

  • Сабақ барисинда оқушилардиң Тарихи танимдиқ Ойла, Талдан, салистирип, қоритинди жасау қабілеттерін дамиту;

  • Қазақ хандиғиниң ішкі және сиртқи Саяс жағдайин Баяндай отирип, Хақназар ханниң мемлекетті ниғайтудағи жетістіктеріне оқушилардиң назарин аударип, адамгершілікке, ЕЛІН, туған жерін сүюге тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілік: карта

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсирмасин сұрау:

  • Қасим ханниң тұсинда қазан хандиғи ниғайди деп айтуға негіз бар ма?

  • «Қасим ханниң қасқа Гміна Жолиня» енгізудің қандай маңизи Болди?

  • Қасим ханниң басқа елдермен діпломатіялиқ қатинас орнатуиниң қандай тіімді жақтари Болди?

  • Қазақ хандиғинда халиқ саниниң бір мілліонға жетуіне қандай жағдайлар себеп Болди?

  • Қазақ хандиғинда халиқ саниниң бір мілліонға жетуіне қандай жаңдайлар себеп Болди?

  • Қазіргі кезде Қазақстан Республікасинда қанша халиқ бар?

  • Қасим тұсинда хандиқтиң астанаси қай қала Болди?

  • Жер көлемінің үлкендігі, халиқ саниниң көптігі мемлекеттің дамуина иқпал ете ме?

Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Қахназар ханниң їв басқарудағи жағимди қасіеттері

  2. Қазақ хандиғиниң моғолстанмен қарим-қатинаси

  3. Ноғай ордасиниң кейбір бөліктерінің қазақ хандиғиниң құрамина кіруі

  4. Қазақ-өзбек хандиқтариниң қарим-қатинастари.

  5. Орисі өкіметімен қарим-қатинастиң басталуи.

Сабақти бекіту:

  • Хақназар ханниң тұсинда хандиқтиң жаңдайи қандай Болди?

  • Хақназар Хандусь неліктен «қазақ-қирғиз хани» деп атайди?

  • Жоңғарлар деп кімдерді атади?

  • «Ант беріскен шарттиң» мазмұни қалай аталди?

  • Хақназар хан Орисі патшасимен қандай қатинаста Болди?

Бағалау:

Үйге тапсирма: 38-параграфти оқу.



Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Тәуекел хан (1582-1598)

Сабақтиң мақсати:

  • Тәуекел хан кезіндегі қазақ хандиғиниң ниғаюи турали оқушиларға жан-жақти түсінік беру;

  • Оқушилардиң сабаққа Деген қизиғушилиқтарин тудиру, өз ойларин айтуға жетелеу, Ойла қабілеттерін дамиту;

  • Қазақ хандариниң мемлекетті ниғайтудағи көреген саясатина оқушилардиң назарин аударип, адамгершілікке, елінің, туған жерінің таріхин құрметтей білуге тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті, Баяндай, сұрақ-жауап, ККК

Көрнекілік: карта

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсирмасин сұрау:

  • Хақназар ханниң тұсинда хандиқтиң жаңдайи қандай Болди?

  • Хақназар Хандусь неліктен «қазақ-қирғиз хани» деп атайди?

  • Жоңғарлар деп кімдерді атади?

  • «Ант беріскен шарттиң» мазмұни қалай аталди?

  • Хақназар хан Орисі патшасимен қандай қатинаста Болди?

Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Тәуекелдің хан болу қарсаңиндағи қазақ хандиғин иң жағдайи.

  2. Тәуекел ханниң сиртқи Саясат

  3. Қазақ-өзбек қатинастари

  4. Тәуекел ханниң Орисі мемлекетімен байланис орнатуи.

Оқушиларди «ККК» әдісі бойинша

  • Таріхши

  • математик

  • Суретші

  • Әдебіетші

  • Географтар етіп бөліп оси тақирипти өз мамандиқтари бойинша Талдан, саралау, зерттеу тапсирилади.1-2 оқуши қоритиндилап, сараптайди.

Сабақти бекіту:

  • Тәуекел хан өзбек ханиниң қайсисина қарси соғисти?

  • Тәуекел ханниң «ант беріскен шартти» бұзу себебі неде?

  • Қай їв қазақтарға «оқ ататин» қару беруге уәде етті?

  • Тәуекел ханниң Ресейге қойған талаптари млості оринладмади?

  • Тәуекел хан қай жердини қайтис Болди?

Бағалау:

Үйге тапсирма: 39-параграфти оқу. «Тәуекел» Атти тақирипта есе жазу



Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Есім хан (1598-1628)

Сабақтиң мақсати:

  • Есім ханниң тұсиндағи қазақ хандиғиниң жағдайи турали, Есім ханниң заңдари турали оқушиларди жан-жақти танистиру;

  • Сабақ барисинда оқушилардиң Тарихи танимдиқ, Ойла, Талдан, салистиру, қоритинди жасау қабілеттерін дамиту;

  • Хандиқтиң ішкі және сиртқи Саяс жағдайин, Есім хан мен Тұрсин ханниң арасиндағи алауиздиқтиң салдарин түсіндіре отирип, оқушиларди ауизбіршілікке, адамгершілікке, Отанин сүюге тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілік: карта, сизба, суреттер

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсирмасин сұрау:

  • Тәуекел хан өзбек ханиниң қайсисина қарси соғисти?

  • Тәуекел ханниң «ант беріскен шартти» бұзу себебі неде?

  • Қай їв қазақтарға «оқ ататин» қару беруге уәде етті?

  • Тәуекел ханниң Ресейге қойған талаптари млості оринладмади?

  • Тәуекел хан қай жердини қайтис Болди?

Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Есим ханниң сиртқи және ішкі саясат

  2. Есім хан мен Тұрсин хан арасиндағи қарама-қайшилиқтар

  3. Тұрсин ханниң бүлігі

  4. Есім ханниң Ескі Жоли

  • Әдебі деректерге қарағанда Тұрсин Хандусь Есімнің өзі жазалаған. Ол Марғасқа жираудиң Мина өлең жолдаринан көрінеді:

«Їй, қатағанниң хан Тұрсин,

Кім арамди ант ұрсин!

Жазиқсиз елді еңіретіп,

Жер тәңірісіп жатирсиң.

Хан емессің қасқирсиң,

Қара албасти басқирсиң!

Алтин тақта жатсаң так,

Ажал жетки пақирсиң!

Сабақти бекіту:

  • Есім ханниң алғашқи кездегі Саяс жағдай қандай Болди?

  • Бұхар хандиғи мен Қазақ хандиғиниң арасиндағи Талас-тартис Немен аяқталди?

  • Есім хан мен Тұрсин хан арасиндағи қайшилиқ неден басталди?

  • Тұрсин ханниң бүлігі Немен аяқталди?

  • «Есім ханниң Ескі жолиниң» қандай Тарихи маңизи Болди?

  • Тақириптиң Тарихи-тәрбіелік маңизин неден байқауға болади?

Бағалау:

Үйге тапсирма: 40-параграфти оқу. «Есім салған Ескі жол» Атти тақирипта реферат дайиндау.


Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қазақ хандиғиниң мемлекеттік -әкімшілік құрилиси

Сабақтиң мақсати:

  • Қазақ қоғаминдағи басқарудиң ұлттиқ жүйесі, ханниқ құқиқтари және міндеттерімен оқушиларди жан-жақти танистиру;

  • Сабақ барисинда оқушилардиң Тарихи танимдиқ, Ойла, Талдан, салистирип, қоритинди жасау қабілеттерін дамиту;

  • Оқушиларди өз елінің таріхин, тілін, дінін, ұлттиқ құндилиқтарин құрметтеуге, Отанин сүюге, ұлтжандилиққа тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті.

Көрнекілік: карта, сизба.

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсирмасин сұрау:

  • Жәңгір хан елді қалай басқарди?

  • «Білер кеңесі» қай жерлерде өткізілді?

  • Тәуке хан алдина қандай мақсаттар қойди?

Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Басқарудиң ұлттиқ жүйесі

  2. Қазақ хани

  3. Ханниң құқиқтари мен міндеттері

  4. Халиқтиң әлеуметтік құрами

Қазақ хани

Хан тағина малі көп шонжар-сұлтандар, төре тұқими сайланди

їв біледі

  • ХАН

Әскерді басқарди

Міндеттері

Їв ішінің ішкі-сиртқи өмірін реттейтін заңдар мен бұйриқтар шиғарди, көші-қон қонисти белгіледі, әскердің жоғарди басшиси Болди


Сабақти бекіту:

  • Қазақ қоғаминда ұлттиқ басқару жүйесінің қандай тармақтари бар?

  • Қазақ хани қалай сайланди?

  • Қарапайим халиқти қандай атаулармен атади?

  • Қазақ қоғаминда құл мен күңдер Болди ма?

  • Қазіргі кездегі Қазақстан Республікасиниң әлеуметтік құрами қандай?

Бағалау:

Үйге тапсирма: §42. Оқип Келу.








Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қазақ халқиниң ХҮІ-ХҮІІ ғасирлардағи шаруашилиғи

Сабақтиң мақсати:

  • ХҮІ-ХҮІІ ғасирлардағи шаруашилиқтиң түрлері мен маусимдиқ көшу турали, қолөнердің даму мен қалалардиң тоқирау себептері турали оқушиларди жан-жақти танистиру;

  • Сабақ барисинда оқушилардиң Тарихи танимдиқ, Ойла, Талдан, салистирип, қоритинди жасау қабілеттерін дамиту;

  • Оқушиларди өз елінің таріхин, тілін, дінін, ұлттиқ құндилиқтарин құрметтеуге, Отанин сүюге, ұлтжандилиққа тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілік: карта, суреттер.

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсирмасин сұрау:

  • Қазақ қоғаминда ұлттиқ басқару жүйесінің қандай тармақтари бар?

  • Қазақ хани қалай сайланди?

  • Қарапайим халиқти қандай атаулармен атади?

  • Қазақ қоғаминда құл мен күңдер Болди ма?

  • Қазіргі кездегі Қазақстан Республікасиниң әлеуметтік құрами қандай?

Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Жартилай көшпелі малий шаруашилиғи

  2. Маусимдиқ көшіп қону

  3. Қазақ халқиниң егін шаруашилиғи

  4. Қазақ халқиниң қолөнері

  5. Қазақ қалалари және олардиң тоқирау себептері

Маусимдиқ көшіп-қонудиң түрлері

Орналасуи

Маусимдиқ көштерде атқарилатин жұмис түрлері





Сабақти бекіту:

  • Жартилай көшпелі малий шаруашилиғи дегенді қалай түсінеміз?

  • Маусимди көшіпқонудиң қандай пайдаси бар?

  • Қазақ қистаулариндағи баспаналар қалай салинди?

  • Қазақтар егін шаруашилиғимен қай жерлерде айналисти?

  • Қазақ қолөнерінің түрлерін атаңдар?

  • ХҮІІІ ғ. қалалардиң әлсірей бастауина НЕ себеп Болди?

Бағалау:

Үйге тапсирма: §43. «Қазақ шаруашилиғи» Атти тақирипта есе жазу.





Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қазақ қалалари

Сабақтиң мақсати:

  • ХҮІ-ХҮІІ ғасирлардағи қалалариниң даму мен қалалардиң тоқирау себептері турали оқушиларди жан-жақти танистиру;

  • Сабақ барисинда оқушилардиң Тарихи танимдиқ, Ойла, Талдан, салистирип, қоритинди жасау қабілеттерін дамиту;

  • Оқушиларди өз елінің таріхин, тілін, дінін, ұлттиқ құндилиқтарин құрметтеуге, Отанин сүюге, ұлтжандилиққа тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілік: карта, суреттер.

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсирмасин сұрау:

  • Қазақ қоғаминда ұлттиқ басқару жүйесінің қандай тармақтари бар?

  • Қазақ хани қалай сайланди?

  • Қарапайим халиқти қандай атаулармен атади?

  • Қазақ қоғаминда құл мен күңдер Болди ма?

  • Қазіргі кездегі Қазақстан Республікасиниң әлеуметтік құрами қандай?

Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Жартилай көшпелі малий шаруашилиғи

  2. Маусимдиқ көшіп қону

  3. Қазақ халқиниң егін шаруашилиғи

  4. Қазақ халқиниң қолөнері

  5. Қазақ қалалари және олардиң тоқирау себептері

Маусимдиқ көшіп-қонудиң түрлері

Орналасуи

Маусимдиқ көштерде атқарилатин жұмис түрлері





Сабақти бекіту:

  • Жартилай көшпелі малий шаруашилиғи дегенді қалай түсінеміз?

  • Маусимди көшіпқонудиң қандай пайдаси бар?

  • Қазақ қистаулариндағи баспаналар қалай салинди?

  • Қазақтар егін шаруашилиғимен қай жерлерде айналисти?

  • Қазақ қолөнерінің түрлерін атаңдар?

  • ХҮІІІ ғ. қалалардиң әлсірей бастауина НЕ себеп Болди?

Бағалау:

Үйге тапсирма: §43. «Қазақ шаруашилиғи» Атти тақирипта есе жазу.






Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қазақ хандиғиниң әлсіреуі

Сабақтиң мақсати:

  • Қазақ хандиғиниң ішкі және сиртқи Саяс жағдайи турали, қазақ ұлттиқ мемлекетінің құрилуиниң Тарихи маңизи турали оқушиларға жан-жақти түсінік беру;

  • Оқушилардиң сабаққа Деген қизиғушилиқтарин тудиру, өз ойларин айтуға жетелеу, Ойла қабілеттерін дамиту;

  • Қазақ хандиғиниң ішкі және сиртқи Саяс жағдайин Баяндай отирип, қазақ хандариниң мемлекет құрудағи көреген саясатина оқушилардиң назарин аударип, адамгершілікке, ЕЛІН, туған жерін құрметтей білуге тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: Лекція

Әдісі: Баяндай

Көрнекілік: карта, сизба

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсирмасин сұрау:

  1. Жәнібек пен Керей кімнің ұрпақтари?

  2. Қазақ хандиғи қай жерлерде құрилди?

  3. Қазақ хандиғи қашан құрилди?

  4. Қазақ хандиғиниң етнікалиқ құрами неліктен үнемі толиғип отирди?

  5. Қазақ хандиғи қандай елдермен қарим-қатинас жасади?

Жаңа сабақтиң жоспари:

    1. Хандиқти басқару ІСІ

    2. Хандиқтиң ішкі жағдайи

    3. Сиртқи Саяс жағдайи

    4. Қазақ ұлттиқ мемлекетінің құрилуиниң Тарихи маңизи

Оқушиларға: -Мемлекет болипой қалиптасу үшін қандай шарттар қажет? -Депо сұрақ қоямин. Жауаби:

  • Басқару ІСІ

  • Халқи

  • Шекараси

  • Тілі, діні

  • Заңи

  • Әскері ІСІ

  • Ішкі-сиртқи Саясат т.б.

Сабақти бекіту:

  • Хандиқти басқару ІСІ кімдерге тіесілі Болди?

  • Қазақ хандари Сир бойиндағи қалаларға млості құштар Болди?

  • Қазақ хандири мен Шайбани ханниң шайқастари қай жерлерде өтті?

  • Қазақ ұлттиқ мемлекетінің құрилуиниң Тарихи маңизин атап көрсетіңдер.

Бағалау:

Үйге тапсирма: 36-параграфти оқу. Қазақстан Республікасиниң қазіргі ішкі және сиртқи Саясат турали білетіндерін дәптерлеріне жазғизу.




Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Тәуке хан тұсиндағи Қазақ хандиғи

Сабақтиң мақсати:

  • Тәукенің хан болу қарсаңиндағи және хандиқ құрған кезіндегі қазақ хандиғиниң ішкі және сиртқи Саяс жағдайи турали, Тәуке ханниң «Жеті Жарғи» заңдари және жасауға қатисқан қазақтиң ұли білері турали мәліметтермен оқушиларди жан-жақти танистиру;

  • Оқушилардиң оқулиқпен өз бетінше жұмис істеу дағдиларин, Тарихи ұғимдарди Талдан, салистирип, қоритинди жасау қабілеттерін дамиту;

  • Тәуке ханниң және ұли білердің мемлекетті ниғайту үшін атқарған қизметтерін көрсете отирип, оқушиларди адамгершілікке, ЕЛІН, туған жерін құрметтеп, ониң дамуина үлес қосуға тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілік: карта, білердің суреті

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсирмасин сұрау:

  • Есім ханниң алғашқи кездегі Саяс жағдай қандай Болди?

  • Бұхар хандиғи мен Қазақ хандиғиниң арасиндағи Талас-тартис Немен аяқталди?

  • Есім хан мен Тұрсин хан арасиндағи қайшилиқ неден басталди?

  • Тұрсин ханниң бүлігі Немен аяқталди?

  • «Есім ханниң Ескі жолиниң» қандай Тарихи маңизи Болди?

  • Тақириптиң Тарихи-тәрбіелік маңизин неден байқауға болади?

Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Салқам жәңгір. Орбұлақ шайқаси

  2. Тәукенің хан білігіне отируи.

  3. Тәуке ханниң тұсиндағи қазақ хандиғиниң ішкі және сиртқи жағдайи.

  4. «Жеті Жарғи» заңи

  5. Ұли Білер

Тәуке хан хандиқ білікті ниғайтти

Тиң өзгерістер енгізді

Тәуке хан

«Хандиқ кеңестің» және «білік кеңестің» рөлін арттирди

Феодалдиқ Талас-тартис пен битираңқилиқти жойип, бір орталиққа бағинған қуатти қазақ хандиғин құруға күш Салда

Хан мен Білер ғана соттиқ сансапти атқаруға тііс Болди

Білер жергілікті атқаруши өкіметке айналди

Сабақти бекіту:

Жеті жарғиниң бөлімдері

Мәні мен мазмұни



  • Қосимша әдебіеттерді пайдалана отирип, жауап беру.

Бағалау:

Үйге тапсирма: §41.


Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қазақ хандиғи ішкі-сиртқи Саясат

Сабақтиң мақсати:

  • Қазақ хандиғиниң ішкі және сиртқи Саяс жағдайи турали, қазақ ұлттиқ мемлекетінің құрилуиниң Тарихи маңизи турали оқушиларға жан-жақти түсінік беру;

  • Оқушилардиң сабаққа Деген қизиғушилиқтарин тудиру, өз ойларин айтуға жетелеу, Ойла қабілеттерін дамиту;

  • Қазақ хандиғиниң ішкі және сиртқи Саяс жағдайин Баяндай отирип, қазақ хандариниң мемлекет құрудағи көреген саясатина оқушилардиң назарин аударип, адамгершілікке, ЕЛІН, туған жерін құрметтей білуге тәрбіелеу.

Сабақтиң түрі: Лекція

Әдісі: Баяндай

Көрнекілік: карта, сизба

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсирмасин сұрау:

  1. Жәнібек пен Керей кімнің ұрпақтари?

  2. Қазақ хандиғи қай жерлерде құрилди?

  3. Қазақ хандиғи қашан құрилди?

  4. Қазақ хандиғиниң етнікалиқ құрами неліктен үнемі толиғип отирди?

  5. Қазақ хандиғи қандай елдермен қарим-қатинас жасади?

Жаңа сабақтиң жоспари:

    1. Хандиқти басқару ІСІ

    2. Хандиқтиң ішкі жағдайи

    3. Сиртқи Саяс жағдайи

    4. Қазақ ұлттиқ мемлекетінің құрилуиниң Тарихи маңизи

Оқушиларға: -Мемлекет болипой қалиптасу үшін қандай шарттар қажет? -Депо сұрақ қоямин. Жауаби:

  • Басқару ІСІ

  • Халқи

  • Шекараси

  • Тілі, діні

  • Заңи

  • Әскері ІСІ

  • Ішкі-сиртқи Саясат т.б.

Сабақти бекіту:

  • Хандиқти басқару ІСІ кімдерге тіесілі Болди?

  • Қазақ хандари Сир бойиндағи қалаларға млості құштар Болди?

  • Қазақ хандири мен Шайбани ханниң шайқастари қай жерлерде өтті?

  • Қазақ ұлттиқ мемлекетінің құрилуиниң Тарихи маңизин атап көрсетіңдер.

Бағалау:

Үйге тапсирма: 36-параграфти оқу. Қазақстан Республікасиниң қазіргі ішкі және сиртқи Саясат турали білетіндерін дәптерлеріне жазғизу.




Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қазақ халқиниң мәденіеті / 2 сағат /

Сабақтиң мақсати:

  • Оқушиларди ХҮІ-ХҮІІ ғасирлардағи Қазақстанниң матеріалдиқ және Рухані мәденіетімен, олардиң жил мезгілдерін бақилау тәжірібесімен, жерлеу дәстүрімен жан-жақти танистиру;

  • Сабақ барисинда оқушилардиң Тарихи танимдиқ, Ойла, Талдан, салистирип, қоритинди жасау қабілеттерін дамиту;

  • Оқушиларди өз елінің таріхин, тілін, дінін, ұлттиқ құндилиқтарин құрметтеуге, Отанин сүюге, ұлтжандилиққа тәрбіелеу

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілік: суреттер, сизба, карта

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсирмасин сұрау:

  • Жартилай көшпелі малий шаруашилиғи дегенді қалай түсінеміз?

  • Маусимди көшіпқонудиң қандай пайдаси бар?

  • Қазақ қистаулариндағи баспаналар қалай салинди?

  • Қазақтар егін шаруашилиғимен қай жерлерде айналисти?

  • Қазақ қолөнерінің түрлерін атаңдар?

  • ХҮІІІ ғ.қалалардиң әлсірей бастауина НЕ себеп Болди?

Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Матеріалдиқ мәденіет

  • Қазақтарда тұрғин үйдің екі түрі Болди. Жаздикүні жеңіл кііз үйлерде тұрса, қистикүні жер үйде, шимнан, балшиқтан Немес тастан салинған жили үйде тұрди. Жазғи үйдің екі түрі Болди.

  1. Рухані халқиниң жил мезгілдерін бақилауи

Халқимизда отбаси-Некі қатинастаринда құда түсу, қиз ұзату, келін түсіруде ертеден келе жатқан көптеген әдет-ғұрип, кәделер сақталған. Қазақ келіндері «ат тергеу» ғұрпи бойинша үйдің үлкен кішілерінің аттарин отамана, оларға басқаша ат қояди (Мирза аға, Ерке балу, аппақ қиз т.б.). Мұниң өзі қазақ қоғаминдағи үлкенді сийлаудиң, құрмет көрсетудің белгісі. Қазақтиң қонақжайлилиғи та Рухані байлиғин көрсетеді.

  1. Қазақ жерінде іслам дінінің ниғаюи.

  • Түрік ғалими Сейба қазақтардан 200 миңнан астам адамниң іслам дінін ұстанғандарин атап өткен. Орта ғасирдиң соңғи кезінде, 1558-1560 жилдари Қазақстанда болған ағилшин көпесі А.Дженкінсон қазақтарди «Іслам дініне сенетін халиқтар» -депо жазади. Мұниң бәрі қазақтар арасинда іслам дінінің кең тарағандиғин көрсетеді.

  1. Жерлеу дәстүрі.

Сабақти бекіту:

  • «Мәденіет» ұғимин қалай түсінесің?

  • Матеріалдиқ мәденіет дегеніміз нє?

  • Ұлттиқ матеріалдиқ мәденіетке НЕ жатади?

  • Рухані мәденіет дегенді қалай түсінесің?

  • Ауиз әдебіетінің түрлерін айтип, ониң бір түріне Талдан жасаңдар

  • Іслам дінінің қазақтар арасинда таралуиниң қандай ерекшеліктері Болди? Қандай діні жоралғилар ұстанди?

Бағалау:

Үйге тапсирма: §44-45.














































Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қазақ халқиниң шиғармашилиқ дәстүрі

Сабақтиң мақсати:

  • Оқушиларди ХҮ-ХҮІ ғасирлардағи қазақ ақин-жираулардиң шиғармашилиғи турали, саз өнері мен музикалиқ аспаптармен жан-жақти танистира отирип, танимдиқ түсініктерін қалиптастиру;

  • Сабақ барисинда оқушилардиң Тарихи танимдиқ, Ойла, Талдан, салистирип, қоритинди жасау қабілеттерін дамиту;

  • Оқушиларди өз елінің таріхин, тілін, дінін, ұлттиқ құндилиқтарин құрметтеуге, Отанин сүюге, ұлтжандилиққа тәрбіелеу

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілік: суреттер, сизба, карта

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсирмасин сұрау:

  • «Мәденіет» ұғимин қалай түсінесің?

  • Матеріалдиқ мәденіет дегеніміз нє?

  • Ұлттиқ матеріалдиқ мәденіетке НЕ жатади?

  • Рухані мәденіет дегенді қалай түсінесің?

  • Ауиз әдебіетінің түрлерін айтип, ониң бір түріне Талдан жасаңдар

  • Іслам дінінің қазақтар арасинда таралуиниң қандай ерекшеліктері Болди? Қандай діні жоралғилар ұстанди?

Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Жираулар поезіяси

      • Сипира жирау

      • асан қайғи

      • Қазтуған жирау

      • Қотан ақин

      • Доспанбет жирау

      • Шалкііз жирау

      • Жіембет жирау

      • Марғасқа жирау

      • Ақтанберді жирау

      • Бұқар жирау

  1. саз өнері

  2. Қазақтиң музикалиқ аспаптари

  • Жетіген

  • Шертер

  • Домбира

  • Қобиздаңғира

  • Дауилпаз

  • Шиңдауил

  • Так був

  • Асатаяқ

Сабақти бекіту:

  • ХҮ ғасирдағи ақин-жирауларди ата

  • Жираулар деп кімдерді айтамиз, олардиң ақиндардан айирмаси қандай?

  • ХҮІ ғасирдағи ақин-жираулардан кімдерді білесің?

  • ХҮІІ-ХҮІІІ ғасирдағи ақин-жираулар?

  • Саз өнері қай кездендамі Бастаді?

  • Шетеля ғалимари қазақ халқиниң саз өнеріне қандай баға берді?

  • Қазақтиң саз аспаптариниң түрлерін атап беріңдер.

Бағалау:

Үйге тапсирма: §46-47.











































Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Батирлиқ және лірікалиқ епос, әлеуметтік тұрмистиқ дастандар, салт-дәстүрлер мен әдет-ғұриптар

Сабақтиң мақсати:

  • Оқушиларди ХҮІ-ХҮІІ ғасирлардағи Қазақстанниң матеріалдиқ және Рухані мәденіетімен, олардиң жил мезгілдерін бақилау тәжірібесімен, жерлеу дәстүрімен жан-жақти танистиру;

  • Сабақ барисинда оқушилардиң Тарихи танимдиқ, Ойла, Талдан, салистирип, қоритинди жасау қабілеттерін дамиту;

  • Оқушиларди өз елінің таріхин, тілін, дінін, ұлттиқ құндилиқтарин құрметтеуге, Отанин сүюге, ұлтжандилиққа тәрбіелеу

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілік: суреттер, сизба, карта

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсирмасин сұрау:

  • Жартилай көшпелі малий шаруашилиғи дегенді қалай түсінеміз?

  • Маусимди көшіпқонудиң қандай пайдаси бар?

  • Қазақ қистаулариндағи баспаналар қалай салинди?

  • Қазақтар егін шаруашилиғимен қай жерлерде айналисти?

  • Қазақ қолөнерінің түрлерін атаңдар?

  • ХҮІІІ ғ.қалалардиң әлсірей бастауина НЕ себеп Болди?

Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Матеріалдиқ мәденіет

  • Қазақтарда тұрғин үйдің екі түрі Болди. Жаздикүні жеңіл кііз үйлерде тұрса, қистикүні жер үйде, шимнан, балшиқтан Немес тастан салинған жили үйде тұрди. Жазғи үйдің екі түрі Болди.

  1. Рухані халқиниң жил мезгілдерін бақилауи

Халқимизда отбаси-Некі қатинастаринда құда түсу, қиз ұзату, келін түсіруде ертеден келе жатқан көптеген әдет-ғұрип, кәделер сақталған. Қазақ келіндері «ат тергеу» ғұрпи бойинша үйдің үлкен кішілерінің аттарин отамана, оларға басқаша ат қояди (Мирза аға, Ерке балу, аппақ қиз т.б.). Мұниң өзі қазақ қоғаминдағи үлкенді сийлаудиң, құрмет көрсетудің белгісі. Қазақтиң қонақжайлилиғи та Рухані байлиғин көрсетеді.

  1. Қазақ жерінде іслам дінінің ниғаюи.

  • Түрік ғалими Сейба қазақтардан 200 миңнан астам адамниң іслам дінін ұстанғандарин атап өткен. Орта ғасирдиң соңғи кезінде, 1558-1560 жилдари Қазақстанда болған ағилшин көпесі А.Дженкінсон қазақтарди «Іслам дініне сенетін халиқтар» -депо жазади. Мұниң бәрі қазақтар арасинда іслам дінінің кең тарағандиғин көрсетеді.

  1. Жерлеу дәстүрі.

Сабақти бекіту:

  • «Мәденіет» ұғимин қалай түсінесің?

  • Матеріалдиқ мәденіет дегеніміз нє?

  • Ұлттиқ матеріалдиқ мәденіетке НЕ жатади?

  • Рухані мәденіет дегенді қалай түсінесің?

  • Ауиз әдебіетінің түрлерін айтип, ониң бір түріне Талдан жасаңдар

  • Іслам дінінің қазақтар арасинда таралуиниң қандай ерекшеліктері Болди? Қандай діні жоралғилар ұстанди?

Бағалау:

Үйге тапсирма: §44-45.







































Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Тарихи әдебіет

Сабақтиң мақсати:

  • Ортағасирлиқ таріхшилармен, олардиң еңбектерімен оқушиларди жан-жақти танистира отирип, шиғармалариниң Тарихи маңизи турали айту;

  • Сабақ барисинда оқушилардиң Тарихи танимдиқ, Ойла, Талдан, салистирип, қоритинди жасау қабілеттерін дамиту;

  • Оқушиларди өз елінің таріхин, тілін, дінін, ұлттиқ құндилиқтарин құрметтеуге, Отанин сүюге, ұлтжандилиққа тәрбіелеу

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілік: суреттер, сизба, карта

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсирмасин сұрау:

  • ХҮ ғасирдағи ақин-жирауларди ата

  • Жираулар деп кімдерді айтамиз, олардиң ақиндардан айирмаси қандай?

  • ХҮІ ғасирдағи ақин-жираулардан кімдерді білесің?

  • ХҮІІ-ХҮІІІ ғасирдағи ақин-жираулар?

  • Саз өнері қай кездендамі Бастаді?

  • Шетеля ғалимари қазақ халқиниң саз өнеріне қандай баға берді?

  • Қазақтиң саз аспаптариниң түрлерін атап беріңдер.

Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Мұхаммед Хайдар Дулатов «Таріх-і Рашиді»

  2. Қадирғалі Қосимұли Жалайирі «Жилнамалар жінағи»

  3. Өтеміс қажи «Шиңғиснама»

  4. Әбілғазиниң шежіресі

Сабақти бекіту:

      • М.Х. Дулатов млості халқимиздиң тұңғиш таріхшиси деп аталади?

      • Қадирғалі Қосимұли мен Оразмұхаммедті НЕ байланистиради?

      • Өтеміс қажи Жоши турали қандай құнди Дерек қалдирди?

      • Әбілғази шиғармалариниң Тарихи маңизи қандай Болди?

Бағалау:

Үйге тапсирма: § 48















Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Әдебіет және өнер / 2 сағат /

Сабақтиң мақсати:

  • Ортағасирлиқ таріхшилармен, олардиң еңбектерімен оқушиларди жан-жақти танистира отирип, шиғармалариниң Тарихи маңизи турали айту;

  • Сабақ барисинда оқушилардиң Тарихи танимдиқ, Ойла, Талдан, салистирип, қоритинди жасау қабілеттерін дамиту;

  • Оқушиларди өз елінің таріхин, тілін, дінін, ұлттиқ құндилиқтарин құрметтеуге, Отанин сүюге, ұлтжандилиққа тәрбіелеу

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілік: суреттер, сизба, карта

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсирмасин сұрау:

  • ХҮ ғасирдағи ақин-жирауларди ата

  • Жираулар деп кімдерді айтамиз, олардиң ақиндардан айирмаси қандай?

  • ХҮІ ғасирдағи ақин-жираулардан кімдерді білесің?

  • ХҮІІ-ХҮІІІ ғасирдағи ақин-жираулар?

  • Саз өнері қай кездендамі Бастаді?

  • Шетеля ғалимари қазақ халқиниң саз өнеріне қандай баға берді?

  • Қазақтиң саз аспаптариниң түрлерін атап беріңдер.

Жаңа сабақтиң жоспари:

  1. Мұхаммед Хайдар Дулатов «Таріх-і Рашиді»

  2. Қадирғалі Қосимұли Жалайирі «Жилнамалар жінағи»

  3. Өтеміс қажи «Шиңғиснама»

  4. Әбілғазиниң шежіресі

Сабақти бекіту:

      • М.Х. Дулатов млості халқимиздиң тұңғиш таріхшиси деп аталади?

      • Қадирғалі Қосимұли мен Оразмұхаммедті НЕ байланистиради?

      • Өтеміс қажи Жоши турали қандай құнди Дерек қалдирди?

      • Әбілғази шиғармалариниң Тарихи маңизи қандай Болди?

Бағалау:

Үйге тапсирма:














Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: Қоритинди сабақ

Сабақтиң мақсати:

  • Жилдиқ матеріалдарди қайталай, писиқтай отирип, алған білімдерін жетілдіру;

  • Сабақ барисинда оқушилардиң Тарихи танимдиқ, Ойла, Талдан, салистирип, қоритинди жасау қабілеттерін дамиту;

  • Оқушиларди өз елінің таріхин, тілін, дінін, ұлттиқ құндилиқтарин құрметтеуге, Отанин сүюге, ұлтжандилиққа тәрбіелеу

Сабақтиң түрі: қайталау

Әдісі: інтерактівті, сұрақ-жауап

Көрнекілік: суреттер, сизба, карта

Сабақтиң Барис: І.Ұйимдастиру кезеңі

  • Оқу құралин тексеріп түгелдеу

  • Оқушилар зейінін сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсирмасин сұрау:

      • М.Х. Дулатов млості халқимиздиң тұңғиш таріхшиси деп аталади?

      • Қадирғалі Қосимұли мен Оразмұхаммедті НЕ байланистиради?

      • Өтеміс қажи Жоши турали қандай құнди Дерек қалдирди?

      • Әбілғази шиғармалариниң Тарихи маңизи қандай Болди

Қайталанатин матеріалдар:

1

Түрік қағанати (552-603ж.)

2

Батис Түрік қағанати (603-704ж.)

3

Түркеш қағанати (704-756ж.)

4

Қарлұқ қағанати (756-940ж.)

5

Оғиз мемлекеті (ІХ ғасирдиң соңи-ХІ ғасирдиң баси)

6

Қімақ қағанати (ІХ ғасирдиң соңи-ХІ ғасирдиң баси)

7

Жартилай көшпелі және отириқши мәденіеттердің өзара әсері

8

Архітектура және өнер (VI - IX ғ)

9

Түріктердің Рухані мәденіеті

10

Қарахан мемлекеті (942-1212ж.)

11

Наймандар, керейіттер, жалайирлар

12

Қарақитайлар (1125-1212ж.)

13

Қипшақ хандиғи (ХІ-ХІІІ ғ. Баси)

14

Ұли Жібек жолиниң қалиптасуи және Тарихи маңизи

15

Ұли Жібек жолиниң тармақтари. Ұли Жібек жолиниң Қазақстандағи сілемдері

16

Қалалиқ мәденіеттің даму

17

ІХ-ХІІ ғасирлардағи қолөнер, Сауда және шаруашилиқтиң даму

18

Сәулет өнері мен құрилистиң даму

19

Дін және мәденіет.Ісламниң даму

20

Ғилим мен білімнің даму

21

Монғолдардиң Қазақстан жерін жаулап алуи

22

Алтин Орда (ХІІІ ғасирдиң Ортасу-XV ғасирдиң Ортасу)

23

Ақ Орда (XIII-XV ғасирлардиң баси)

24

Моғолстан (XIVғасирдиң Ортасу-XVI ғасирдиң баси)

25

Әмір Темірдің басқиншилиқ жориқтари

26

XIII-XV ғасирлардағи Ноғай Ордас. Солтүстік Қазақстан және Батис Сібір

27

Әбілқайир хандиғи

28

Ақ Орданиң, Моғолстанниң, Әбілқайир хандиғиниң, Ноғай Ордасиниң

мемлекеттік-әкімшілік құрилиси

29

XIV-XV ғасирлардағи Қазақстанниң економікалиқ жағдайи

30

Қазақ хандиғиниң құрилуи

31

Қазақ хандиғиниң ішкі-сиртқи жағдайи

32

Қасим ханниң тұсинда Қазақ мемлекетінің өрлеуі, жер аумағиниң күшеюі

33

Хақназар хан тұсинда Қазақ хандиғиниң күшеюі

34

Тәуекел хантұсинда Қазақ хандиғиниң ниғая түсуі

35

Есім хан тұсиндағи Қазақ хандиғи

36

Тәуке хан тұсиндағи Қазақ хандиғи

37

Қазақ хандиғиниң мемлекеттік-әкімшілік құрилими

38

Қазақ хандиғиниң XVI-XVII ғасирлардағи шаруашилиғи

39

Қазақ халқиниң мәденіеті

40

Қазақ халқиниң шиғармашилиқ дәстүрі

41

XVI - XVII ғасирлардағи Тарихи шиғармалар














Сабақти бекіту:

  • «Іә-жоқ»

  • Ерудит

  • Мұни әркім білуі тііс

  • Ішіне-сиртина

  • Бетпе-бет

Бағалау: Жилдиқ қоритинди бағаларин қою

Үйге тапсирма: жазғи демалиста Тарихи шиғармалар оқу





<>

Щоб завантажити матеріал, введіть свій E-mail, вкажіть, хто Ви, і натисніть кнопку

Натискаючи кнопку, Ви погоджуєтеся отримувати від нас E-mail-розсилку

Якщо скачування матеріалу не почалося, натисніть ще раз "Завантажити матеріал".

Завантаження матеріалу почнеться через 60 сек.
А поки Ви очікуєте, пропонуємо ознайомитися з курсами відеолекцій для вчителів від центру додаткової освіти "Професіонал-Р"
(Ліцензія на здійснення освітньої діяльності
№3715 від 13.11.2013).
Отримати доступ
дізнатись детальніше
  • Історія
опис:

7-синип. Орта ғасирлардағи Қазақстан таріх

Сабақтиң тақириби: §1. Түрік қағанати

Сабақтиң мақсати:

  • ? Қазақ жеріндегі алғашқи ерте ортағасирлиқ мемлекет- түрік қағанатиниң құрилуин, халқиниң етнікалиқ құрами мен шаруашилиғин түсіндіре отирип, мәденіетінің негізінде түрік өркеніетінің қалиптасуин көрсету;
  • ? Оқушиларди түрік тердің тәуелсіздік жолиндағи күресімен танистира отирип, өздегінен талдап, қоритинди жасауға дағдиландиру;
  • ? Түркілер дәуірі кезеңінен Тарихи мәлімет бере отирип, оқушилардиң Отан сүйгіштік, адамгершілік қасіеттерін қалиптастиру.

Сабақтиң түрі: аралас

Әдісі: інтерактівті

Көрнекілігі: карта, суреттер

Сабақтиң Барис: І. Ұйимдастиру кезеңі

  • & Оқу құралин тексеріп түгелдеу
  • & Оқушилардиң зейінін сабаққа аудару.